Destê Edîtorî ra:
Dêrsim û Çewlîg di şaristanê Kurdîstanî yê ke nêzdîyê jubînî (yewbînan) yê, cîran ê. Di şaristan ê ke tede kirmanckî (zazakî) yena qisey kerdene. Xeylê dewan de girêdayîya Dêrsimî ya kî Çewlîgî eşkera nîya, tradîsyon û kulturê her di cayan maneno ro jubînî (yewbînan), zafane ju (yew) yo.
No hewte ju (yew) qaymeqam ke wextê xo de sîyasetê asîmîlasyonê şarê kurdî rê gureyayo, ju (yew) qewe de henî rastê mi bîyo. No merdim (mordem) eslê xo de Erzingan ra yo û baw û kalê xo kirmanc bîy, kirmanckî qisey kerdêne. Ma nîya xeylê çîyan ser o qisey kerd, sohbet kerd û dî ke dewê ma jubînî (yewbînan) ra zaf nêzdî yê. Dewa ey dewa kirmancan a, labelê çi heyf ke no qaymeqam wextê xo de rêça baw û kalanê xo ra nêşîyo, zonê (ziwanê) xo ra cêraybî ra. Nika vano, venga wijdanê xo dima şono, 71serrîya xo de zerrîya xo rêça baw û kalanê xo ra fetilîna. Wazeno ke zonê (ziwanê) xo yê dayîke bimuso, kitaban asîmîlasyon ser o binuso. Tayê însanî êndî serranê xo de sereyê heyatê xo saye kenê. Ha vanê, kam ke vîyarte ra remeno, her wext peyser maneno. Beno ke na mesele kî henî ya.
Qaymeqamî Dêrsim û Çewlîgî ser o tayê enformasyonî day. Ey ra gore planê asîmîlekerdişê kurdan wextê Atatirk û Înonuyî de ame viraştene. Qirkerdiş ra tepîya asîmîlasyono sipî ameyo. Uca (uza) de qerar ameyo girewtene ke Erzirom û Erzingan de sîyasetê asîmîlasyonê sipî bêro kerdene. Seba ke dewleta tirke tersa ke şaro kurd Sêwas û Erzirom ra bireso Anqara ya kî Deryaya Sîyaye, aye no semed ra Erzingan de virênîya kurdan birnaye. Bi hezaran macir û tirkî hetê dewlete ra amey ardene bi Erzingan. Vano, no plan bitaybetî Erzingan rê ame viraştene. Seba ke no plan Erzingan de rind gureyayo, Melêtî û Xarpêt de kî ameyo viraştene. Çewlîg rê kî tenê tirkî amey ardene, niştê ro. Nîya dormeyê Dêrsimî Erzingan, Xarpêt, Melêtî û Erzirom bi maciran ameyo girewtene.
Seba Dêrsim û Çewlîg planêde bîno taybetî ame xebitnayene. Dewleta Tirkîya xo ra gore zana ke şaro ke ju (yew) zon (ziwan) qisey keno, bi refleks û reaksîyonê milî yeno parçe kerdene. No semed ra Çewlîg de faşîşt-rastgirê tirkî û Dêrsim de radîkal-çepgirê tirkî amey organîze kerdene. Serra 1970 ra tepîya Dêrsim qaleya çepgiran, Çewlîg kî cayê rastgiranê tirkan bî. Ju (yew) şar di şaristanan de kayê sîyasetê Tirkîya bîy. Vatena qaymeqamî ra gore henî bîyo ke şaro kirmanc zon (ziwan) û zagonê xo dima ney, wa îdeolojîya çepgir û rastgiran dima şîyo. Hur dimêna (her dîyan) sîyaset û polîtîkaya xo bi tirkî viraştêne. Noca (naza) de qaymeqam huyeno. Vano, çitur beno ke nîjadperest ya kî tirkperwer kirmanc vejîno? Ey ra gore no plan ra şarê Dêrsim û Çewlîgî jubînî (yewbînan) ra dûrî şîyê, refleks û şuûrê înano milî amey parçe kerdene. Xeylê kurdî nîya sîyaseto tirk ra asîmîle bîy. Merdim (mordem) rehet şono ser ke bingeyê nê planî 1920an ra ame viraştene û game bi game heta ewro dewam kerdo.
Qaymeqam vano, asîmîlasyonê şarê kurdî bi îdeolojîyan êndî qedîno. Des serrî yo ke dewleta Tirkîya pê dîn û îtîqad wazena ke asîmîlasyonê xo bikero. Dêrsim û Sêwaz de cemxaneyî yenê rakerdene û Çewlîg de terîqetê sunî. Cemxaneyan de tirkî yena qisey kerdene, îtîqado ke ê cayan de yeno viraştene, eleqaya xo bi elewîyênî, bi bawerîya ke virênî de hetê baw û kalanê elewîyan ra ameye viraştene, çin a. Minetî bi tirkî yê, pîr û rayberî çin ê, rojeyî nênê girewtene… Nara qaymeqam pers keno vano, eke kes bi ey îman nêbeno, qayîtê doman û cêncan bikero ke şonê cemxaneyan. Nê cêncî û domanî tek tirkî qisey kenê û axir xo tirk zanenê. Qaymeqamî ra gore merkezê asîmîlasyonê neweyî no taw cemxane yo. Îtîqado rastikên ê elewîyan nîya zerarêde girs cêno. Çewlîg de kî camî û terîqetî hetê Hîzbullahî ra yenê organîze kerdene. Uca (uza) her çî bi tirkî yo, hedefo tek kî asîmîlasyonê kurdan o.
Şaro kurd ke ci ra haydar û hişyar mebo, îtîqad û zonê (ziwanê) xo keno vîndî. Gerek kurdî jê (sey) virênîye de weşîya xo goreyê eslê xo biramê û her çîyê xo zonê (ziwanê) xo de bikerê. Îdeolojî û îtîqat, çi beno wa bibo, bi kurdkî bibo. Ha vanê, welato rastikên zonê (ziwanê) merdimî (mordemî) yo. Na mesele kî henî ya.
Her çî mumkin o. Mesela ju (yew) qaymeqamo ke seba asîmîlasyonê şarê xo gureya û nika 71serrîya xo de zonê (ziwanê) xo yê dayîke, yanî kirmanckî, museno.
Birayene endi sare ma gerekeke biyero hesar kerdene. Biraye maye muslimane kurd endi hesar biye u endi namaze xo peye imame ke seba asimilayone sare ma maas cene, nicene. Gerekeke penceye asimilasyona ideolojiy u itiqat biyero parce kerdene. Itiqat endi je waxte piyu qalike ma rast u ziwane made biyero bikerdene. Endi musadeye asimilasyon nikeme.