Ewro Çewlîg de (13.05.2011) saeta 17.00 de bi merasîmêka sey mîtîngî KURDÎ-DER abi. No akerdiş de temsîlkarê buroyê VATEyî, verfekê KURDÎ-DERî Mehemet Şahîn û sereka KURDÎ-DERî yê Dîyarbekîrî Sîwan Serap û verfekê Enstîtuya Kurdî ya Amedî Karaca Mizrakli beşdar bîy. Bê nê kesan namzedê mebusî yê Çewlîgî yê xoser Dr. Îdrîs Baluken zî nê merasîmî de amede bi.
Ewro Unîversîteya Çewlîgî de yew zî sempozîyum bibî. Nê çend roj ê ke seba nê sempozîyumî medya de zafêr zî medyaya Înternetî de yew munaqeşe virazîyayêne. Goreyê nê munaqeşeyan gaye û fikrê nê sempozîyumî problemê kirmanckî (kirdkî/zazakî) nîyo. Fikrê nê sempozîyumî rasta-rast sîyaset o. Wazenê kurdan cêra kerê. Rektorê unîversîte zî û zafane ê kesî ke beşdarê nê sempozîyumî benê zî vanê zazayî kurdî nîy û xoser yew mîlet ê. Zazakî zî lehçe nîya xoser yew ziwan o.
La şarê Çewlîgî akerdişê KURDÎ-DERî xo rê hinî nêzdî dî û beşdarê nê akerdişî bi. Qasê 350-400 kesî, cinî û camêrdî, ameybî pêser. Akerdiş bi kordelaterakerdiş dest pêkerd. Kordela hetê îdarekaranê KURDÎ-DERî û hetê namzedê xoserî ra tera bîye. Dima verfekê KURDÎ-DERî, temsîlkarê VATEyî, îdarekara KURDÎ-DERî û namzedo xoser Dr. Îdrîs
Balukanî qisey kerd.
Verfekê KURDÎ-DERî Mehmet Şahînî qiseykerdişê xo de qala muhîmîya ziwanî kerd. Dima zî xebere ard nîyetê dewlete ser o û nîyetê înan yê cêrakerdişê kurdan ser o. va: “Verê cû dewlete ma ra vatêne kurdî çin î. Kurdî tirk ê. Dewlete 1980 ra dima ke êdî nêeşka şarê dinya û şarê kurdî bixapêno, na rey zî dest eşt cêrakerdişê kurdan. La ma kurd ê, kurmanc û zazayî cêra nêbenê. Ma yew mîlet ê. Ma şîretê Şêx Seîdî war de nêverdenê. Ma tornê ey ê, ma dewaya ey ramnenê.”
Dima temsîlkarê VATEyî qisey kerd. Qiseyê xo de qala xebata VATEyî kerd û seba destekdayîşê nê akerdişî îfade kerd. No derheq de va: ”VATE 16 serrî yo vejîyeno. Hetanî ewro
35 kovarî 56 kitabî çap kerdo. Vate seranser bi kirmanckî (zazakî) vejîyeno. Ma seba ziwan, seba kulturê kirmanckî piştî danê no sazgeh. No sazgeh rew ra yo ke ca dano zazakî. Ez
winî bawer a ke do no sazgeh de hîna zaf xebata zazakî bibo.” Dima zî qale arde sempozîyumî ser. Na mesela ser o zî va: ”Ewro unîversîteya Bîngolî de yew sempozîyum esto. Gayeyê
nê sempozîyumî cêrakerdişê kurdan o. Mela Selîm şorişgerê hereketê Betlîsî bi. Zaza bî û Çewlîg ra bi. Xeyrî Durmuş, Mehmet Karasungur û Seît Elçî û zaf çewlîgîjê bînî estê ke na mesela kurdan ser o ruhê xo dayê. La înan ra kesî zî nêvato ma seba zazayan pêro danê. Hemine zî vato ma seba kurdan mucadele kenê, ma seba welatê xo Kurdîstan mucadele
kenê. Ziwanê ma xiret û namûsê ma yo. Zerrîya ma de cayê Çewlîgî cayêko rumetin o. Çewlîg merkezê ma yo. Çewlîg serçîmeyê ma yo. Çewlîg cenetê ma zazayan o.”
Çend cumleyê sereka KURDÎ-DERê Dîyarbekirî Serape ra pey namzedo xoser Dr. Îdrîs Balukenî qal kerd. Balukenî va: “No mîtîng mîtîgnê sîyasetî nîyo. Ez nêwazena no mîtîng de
sîyaset qisey bikerî. Çunke ziwan çîna yo. Ma çi benê bibê, ganî ma ziwanê xo qisey bikerê. Nika ra pey ganî ma bi kirdkîya xo qal bikerî. Ma qijanê xo de keye de û teber de ma bi ziwanê xo qal bikerê.”
Qiseykerdoxî pêro zî bi kirmanckî qisey kerdî. Badê pey şar cayê KURDÎ-DERî gêra.
Mehmud Nêşite
Rojo ke KURDÎ-DER Çewlig de bînî a, bi destê zazacîyan Unîvesîteya Bingolî de zî sempozyumê Zazakî virazîyaynî. Şima zanî zazacî vanî; kirdasî zonê ma lehçe hesibnenî, zonê ma xeripnenî kenî ke ma heme kirdaskî qalî bikî. Zafane nê vateyan reyra propaxanda kenî.
Mela KURDÎ-DER uca de nê zazacîyan heqdar nêvejo, çike hewayo ke ez zana; sermîyanê na sazgehe pabesteyê yew fikrê sîyasî yî û ziwanî ra politik ewnînî, û xo ra teber qe goş nêşanenî kesî, zonê ma ra kî weş fam nêkenî. Afîşê kirdkî ke dîyarbekir de bilboardan de nusînî KURDî-DER hedirnena ma derheqê kirmackî de nezanîya înan nê afîşan de vînenî. Sermîyanê na dernegi ra yew kî yew qanalê TV ê Dîyarbekirde program virazeno gama merdim ey goşdarî keno çîyêk tera fam nêkeno. Yew şew mi ey goşdarî kerdîne pîyê mi va; “no merdim herhal kurmanc o zazakî musayo.” Maya mi kî va: “ney Armenî yo, zonê ma bander bîyo ke şarê ma verpê bido. Verê in cayî pêro ê armenîyan bî, nika wazenê înan tepa bigîrî…”