Destê Edîtorî ra:

Rojanê 13. û 14. gulane de Unîversîteya Çewlîgî de derheqê kirmanckî (zazakî) de ju (yew) sempozyum ame viraştene. Armanco verên ê nê sempozyumî melumatdayîş û perwerde yo, labelê çîyê ke na unîversîte de ca girewto, ne îlmî ne kî agahker bî.

Raver ra, verê ke sempozyum dest kerdîbî ci, hetê roşnvîranê kirmancan jê (sey) Roşan Lezgîn û Seyîdxan Kurijî ra no sempozyum ame boykot kerdene. Sebeb o bî ke organîzekerdoxê unîversîte ceribnenê ke zazakî kurdkî ra dûrî fîyê û aye ra hetê zazaîstan cênê.

Fikrê dewlete û nika kî şermê ma ra unîversîteya Dêrsim û Çewlîgî ra gore kurdkî sirf kurmanckî (kirdaskî) yo û zazayî kî kurd nîyê. Merdim (mordem) ke sîyaset û tarîxê Komara Tirkîya teqib bikero, vîneno ke kokê na teorî tena mîsyonêde bîn seba cîyakerdişê kurdan o. Merdim ke nîyadano programê sempozyumî ra, vîneno ke kesanê ke heta nika dişmenîya kurdan kerdêne û duştê fikrê yewîya pêro kurdan (kurmanc, zaza, soran, lur, goran) de bîyêne, amey silalîye kerdene bi Unîversîteya Çewlîgî.

Goreyê beyanatê Lezgîn û Kurijî, program ra çekuya “kirmanckî” ame vetene, hurendîya (herinda) aye de tena “zazakî” ameya qebul kerdene. Nê di nuştoxî naye ser o nîya vanê: “Seba ke sernuşte ame vurnayene, tedeyî kî yenê vurnayene. No çîyêde bê îlm û ehlaq o. (…) Şima çayê çekuya ‘kirmanckî’ sansur kenê û termê ‘zazakî’ ya kî ‘zonê (ziwanê) zazakî’ rê ehemîyet musnenê? Ju (yew) unîversîte çitur çîyêde henên kena? Gerek rektorê unîversîte duştê skandalêde nîyanên de no sempozyum desinde îptal bikero û fikrêumûmîya ra ef biwazo.”

Programê sempozyumî de mesela Zulfî Selcan esto ke bi xo kitabê xo “Gramerê Zonê (Ziwanê) Zazakî” de estbîyayîşê kurdkî guman keno. Selcanî sempozyum de 4 reyî ca girewto. Aye ra kî dot Mesut Keskîn ke kî binê nameyê “Asmêno Bêwayîr” de Înternet ser o cîyakerdişê zazakî û kurdkî rê destek dano, koto sempozyum. Heto bîn ra gureyayîşê nuştoxê kirmancî Seyîdxan Kurijî “Tarîxo Nuştekî yê Kirmanckî” û “Gureyayîşê Peter Lerchî yê Kirdkî Ser o” ke ey rusnaybîy no sempozyum, nêamey qebul kerdene. Di panelê ke Roşan Lezgîn û Seyîdxan Kurijî bikerdêne, tewr peynîya programî de ca girewto.

Coka Lezgîn û Kurij no sempozyum boykot kenê û tey beşdar nêbenê. “Armancê unîversîteya Çewlîgî seveknayîş, gêşkerdiş û raverberdişê kirmanckî nîyo, tena juna (yewna) projeyê sîyasetê parçekerdiş û xeripnayîşê kurdan o.”

Merdim (mordem) tey vejeno ke Unîversîteya “Bingöl”î û yê “Tuncelî” bi plan û aksîyonanê xo ra wazenê ke zazayî kurdan ra bikerê, înan ra cîya bimusnê. Fikrê zazaîstan ke nîyetê înan kurdan ser o xirabin o, uca (uza) reklam benê. Serranê peyênan de tayê akademîsyenê kirmancî ke qenaetê antî-kurdan seveknenê, hetê unîversîteyanê Tirkîya ra kar girewt.

Gerek kirmancê ma bala xo bidê ser ke unîversîteyê dewlete, çiqas ke şaristananê ma der ê kî, hertim duştê şarê kurdî de gurenenê. Eslê xo de gerek ju (yew) unîversîte cayêde perwerde û roşnkarîye bibo, aqil, fehm û feraset bido milet. Normal de akademîsyenî henî kenê. Labelê Unîversîteya “Bingöl”î se kena?

1 ŞÎROVE

  1. Ma heme zanîme, ê bi xo kî zanî, amacê na sempozyume xizmetkerdena zonê ma nîyo. Seke şima kî nusenî xaye kirmancan kirdasan ra cîya kerdene yo. Labelê ma gereke naye kî çimanê xo vera durî nêtepişîme, unîversîteya Artuklî kî ê dewletî ya la sermîyanê înan winî yew polîtîka nêramenî, çi rê? Ma qey dewlete besenîkena uca kî wina yew fikr vila bikero? Ma bi xo vera no fikrê zazacîtîye ganî se bikerî ke şarê mîyan de no axu vila nêbo? Kurdê ke lehçeya kirdaskî qisey kenî gere se bikerî? Persa tewr muhîme, merdimê ke verî cû hereketê kurdan mîyan de ca girewtibî çi ra nika bîyî destekdayoxê no fikrî?

CEWAB BIDE

Keremê xo ra şîroveyê xo binuse
Keremê xo ra nameyê xo binuse