Sey her serre emser kî Stockholm International Peace Research Institute (Enstîtuya Mîyanneteweyî ya Stockholmî ya Cigêrayê Aştîye, SIPRI) rankîngê xo yê îthalat û îhracatê çekan viraşt.
Brîtanya emser nêeşkîya ke Top 5 bikewo, çike herinda Brîtanya de Çînî cayê xo girewt. Goreyê statîstîkê SIPRI Dewletê Yewbîyayeyî yê Amerîka (DYA) bi 30% bîyê yewinî, dima Rûsya bi 26%, Almanya bi 7% û Fransa bi 6% yenê. Cayo pancin de Çîn bi 5% esto.
Hûmarê rotişî wina yê :
1. DYA
Koreya Başûrî – 12%
Awustralya – 10%
Mîreyîyê Ereban – 7%
2. Rûsya:
Hîndîstan – 35%
Çîn – 15%
Cezayîr – 14%
3. Almanya:
Yunanîstan – 10%
Koreya Başûrî – 10%
Spanya – 8%
4. Fransa :
Sîngapûr – 21%
Çîn – 12%
Fas – 10%
5. Çîn:
Pakîstan – 55%
Myanmar – 8%
Bangladeş – 7%
Goreyê nê hûmaran ra tewr zaf Afrîkaya Vakurî, dewletê ereban û welatê Asya çekan herînenê. DYA giranîya sektorê xo yê çekanê danê teyareyanê cengî (bitaybetî wesaîtê hewa yê bêmerdimî) ser o. Ê wazenê ke bi teyareyanê neweyan cayê xo yê verênî pêt bikerê.
Rûsya bitaybetî pê teyareyanê cengî û sîstemê roketan her serre zêde çekan roşena. Almanya kî pê tankanê Leopardî bala çekherînayoxan ancena xo ser.
(Resim: Official U.S. Navy Imagery)
Her kes herneno, roseno, çekan cene-dane, seba kara welatê xo gureyeno. îye ma vane “modernîteyê kapîtalîzm” rind nîyo, “Dewleta netewî” xirabina, waxte dewletî viyerdo:) eke vîyerdo, na welate ke na xeberde re sekene nîya?