Xeylê waxt o ke ez ju rastîya zaf ecêbe zelal vînena. Gelo şima zî vînenê? Eke şima nêvînenê, heyfê mi şima ra yeno. Reyê qayîtê medya û keyepelan bikerê, qayîtê nuşte û babetan bikerê, şima na rastîya ke bîyena ma kerda hedef, vînenê.
Vanê ke “Dişmen, dişmen o, dişmentîya xo kena.” Rast a. Ma êyê ke qaşo roşnvîr û şoreşvan û welatperest ê?! Şima ke rind qayît bikerê, bi vate, bi teorî verba asîmîlasyonî der ê! La bi pratîk ê bi xo asîmîlasyonê tirkan kenê. Bi tirkî nuştene ra dot, ge-ge qalê qaşo “feqirîye û mekteban” kenê. Mektebê tirkan! Vanê ke “Ma rê mekteb lazim o, mintiqa û dewanê ma de mektebî xirabe bîyê, ma wazenîme mektebî reyna virazîyê”.
Zaf kesî zî ya bêveng manenê, ya zî, seke çîyêde rind o, goynenê.
Dinya de ecêbîyêda nîyanêne qet nêamo dîyene. Ez ke tayê keyepelan wanena, nê nuşteyan vînena, bêvengîye zî vînena, şaş manena. Xo bi xo qîrena:
Derdê şima çik o? Şima nê şarê ma yê ke kamîye û zonê xo kerdê qedexe, kerdê asîmîle, ci ra çi wazenê? Şima çik ê? Kam ê? Şima qey dewleta tirke rê memurê asîmîlasyonîye kenê?
No handayê emeg, kar, cefa seba çi bî? Qey bi zonê şima de mekteb nêno şima vîrî? Qey şima na bê kamîye ra xizmete kenê? Qey şima bi kayê “demokrasîye” na xirabîye rastîya ma ra kenê? Qey şima bi kayê “hastîye” nê asîmîlasyonê tirkan dewam û xorî kenê?
Hastîye û demokrasîya ke şima qal kenê, bê kamîye û bê zon o? Şima nêzanenê ke demokrasîye û hastîya ju şarî qet bê kamîye û bê zon, qet bi înkar û asîmîlasyonan nêbeno? Zonê ma ke biqedîyo, çikê ma maneno?
Şima qey demokrasîye (!) kenê sebebê qedîyayîşê ma? Zon û kamîya ju şarî ke biqedîyo, kamecî demokrasîye û hastîye manena seba ê şarî?
Qalê bursan û kursanê tirkî kenê. Qalê kurs û mekteb wastena zonê xo nêkenê. Qey şima zonê xo nêmusenê? De haydê memusê! Ma qey zonê asîmîlasyonî vila û xorî kenê? Bîyena ju şarî, ju miletî girêdayê bîyena zonî nîya? Şima qaso ke naye xo vîr ra kerdê, qaso ke naye nêzanenê, rastîya xo ra bîyê dûrî? Şima yê ke bi çuwalan derheqê kamîye, heq û huqûq ser o nusenê, la heq û huqûqê şima qey nêno şima vîr? Şima qalê kamecî şarî, kamecî welatî kenê? Şima derga derg analîz û manalîzan bi tirkî nusenê, şov kenê. No şovê şima seba çikî yo? Şima edebîyatê feqirîye, belengazîye kenê, edebîyatê welatî kenê, la welato ke na dinya de bi zonê xo ju mekteb çin o, welatê şima wo. Kamîya ke na sinya de bê zon û bindest mendo, yê şima wa. Şima bizanê mezanê, şima bîyê tirk, bîyê qedayê asîmîlasyonî, la bi nê halê xo yê xirabî, wazenê ma zî bikerê tirk.
Şima qedîyê! Wazenê şarê ma zî biqedênê!
Asîmîlasyonê tirkan mezga şima kerdo binê bandura xo. Coka şima şorê kamecî welat, şorê kamecî şehr û sûke, şima zonê tirkî xo de benê. Coka şima qedr û qîymetê zon û kamîya şarê ma, rastîya şarê ma nêzanenê, nêwazenê. Mi nusşteyê xo yê bi nameyê “Manîfestoyê mi” de nîya vatîbî:
Zon ke mebo, zon ke biqedîyo, pêro tewir reng û fikrê çîyayîyê ê şarî zî qedînê! Zon ke mebo, ebe zonê înkarî ti ‘xo’ nîya. Zon ke mebo, rastîya to, kamîya to yê to nîya. Zon ke mebo, demokrasîye, hastîye yê to nîya. Her şar bi zonê xo esto. Zon ke biqedîyo, zon ke çin bo, şar çin o. Şaro bêzon na dinya de çin o.
Nê vateyî rast nîyê? Na rastîye sebebê bîyena ma û çinbîyena ma nîya? Mi wast ke ez qalê çîyanê bînan, qalê babetanê tewir reng bi rengan bikerdêne. La ez ke na rastîya xirabine, nê hal û na rewşa xirabine vînena, zere û zerrîya mi de ê babetê renginî zaf nênê. Çîyo ke ez vînena, zereyê mi dajneno. Tehluke zaf girs o. Coka ez vana: Hasar vindê, has bibê, ma kenê tirk! Kes xo mexapno, mevajo “nêşikînê ma bikerê tirk.” Ney, ebe top û tufangan, ebe herb û qirkerdene ney, ebe asîmîlasyon û entegrasyonî ma kenê tirk. Ju kes ke zonê xo ra bîyo dûrî, ju kes ke nêwazeno zonê xo bimuso, o kes bi zonê tirkî çi vano wa vajo, qedîyo. Na rastîya xirabine çiman ver der a. Şima zî der û dormeyê xo de vînenê. Ma no qederê ma wo? Karê ma gereke rew bi rew, qalê nê tehlukeyî kerdene wa?
Serran bi serran bi nameyê enternasyonalîstîye ma xapnayîme, nika zî bi nameyê biratîye, hastîye û demokrasîye xapnenê. Zen kenê ke ma demokrasîye, hastîye û biratîye nêwazenîme. Zen kenê ke biratîye, hastîye û demokrasîye estbîyo, ma xerepno! Peynîya fîlim û kayê tirkan nêna. Nameyê kayê neweyî seba silametîya dewleta tirke entegrasyon o.
Ya asîmîlasyon ya entegrasyon!
Ma no qederê ma wo?
Bi nameyê demokrasîye: ne asîmîlasyon, ne entegrasyon!
Zanîno, seke asîmîlasyon demokrasîye nîya, entegrasyon zî demokrasîye nîya. Ya zî bi asîmîlasyon û entegrasyon demokrasîya ke qal kenê, yê ma nîya, yê dewleta tirk a. Demokrasîya dewleta tirke ma rê çi?
Hasan vindê, hasar bibê, bi kayê entegrasyonî ma kenê tirk!
Zaf kesî zî bi tesîrê nê kay û sîyasetê bê oxirî de ma ra qaşo “modernîte” kay kenê. Wazenê ke ma bikerê leteyê sîstemê tirkî.
Îlhamî Sertkaya
Bira Tu raşt vana, ma werte kaykerdenîya tikudeme.
Nu kaykerdene tirkte eşît nîyo, ma na rayra ke some keme vînd. Kot sona so pere tirkî qeşe kene sare ma, so dewe, so suke, so çe pere ebe zone tirku qeşekekene. Ma ebe deşte xu, xu asîmîlasîn keme, pî u ma nika asimilasîone tirku dewam kene. Ma kutme rawa nevecîne.Hîn zoro ke na ra ra vecîme, rayber biboke na rawa cewtera bîvezno.
Pîre ma qeyle bîye tirk u arab, roştberîyema kute tarî u rawa xu vînd kerda, ama zaf senîk este venge înu kes nesneno ze tu bira Ilhamî. Xocube ma ke tu esta ma re raştî asnena. Ma ce xo de ebe zone xu ke qeşe nekenemese zone ma beno vînd, itara sifte başle bîkeme.
Not; Kitabe tu newe kot rosena, ita berlinde cino.
weşiyede bimane
Bira Eylas; Bîyena û vîndî bîyena ma, girêdaye bîyena û vîndî bîyena zonê ma wa. Qey ma no halo xirabin de yîme? Çike zonê ma halo xirabinder o. Zonê ma qey halo xirabinder o? Çike wendox û ‘roştîbîrê ma’!,zonê xo de durî kewtê. Xem û hesasîyatê înan, kewtê binê bandura asîmîlasyonî. Nêwazenê vajê ‘MA’, wazenê vajê ‘BİZ’. Nêwazenê vajê ‘ ŞİMA’, wazenê vajê ‘SİZ’. Mantiq û sîyasetê’BİZ û SİZ’î, ma kenê ‘vînd û vîndizî’.
N.B.; Mi îta de, seba kesê ke Ewropa de wazenê romanê mi peyda bikerê, e-maîl nusnabî.
Reyêna binusnî; hesretamagirana@live.nl
Ti ke wazena romanê mi peyda bikerê, keremê xo ra nê emaîlî ra binusne.
Weş û silamatîye de bimane
Çekuyê ke fekê Kurdan dere çime yê înan dezînfasyonê dewleta Tirka. “Demokratik Cumhuriyet” “Kapitalist modernite” “Dis gucler” “Demokratik ozerklik” yani simake çîyo ke her roz hesnene, henîyo. Dewlete cika, zon, tradisyon, itiqat, netewiye çiko ke? Modaye ney goreye inu viyerdo. Labele çik bikere bikere, be no proses yani ronayose dewlete, sisteme kapitalist, ebe heyate kurdki besenikene ke sisteme binî birone. Raver gerekeke Kurdi sisteme kapitalizm, sisteme werdis ebe zon u kulture xo birame, tepiya sisteme newey serri qisey kere. Nika ma hona zone xo de vayore ju mektebi nime, ju markaya kurdî çino, çutir beno ke aqil bideme dugelî, na semeda Amerika û Ewropa hale mare huyino. Se vane vaze hata nika raya Barzani rasta, Bakur ik bine çekuyê teorik raya xo sas kerdo.
Bira Mêymanê Usarî;’Sosyalîst û enternasyonalîstî’! Serran bi serran ma ra vatêne;’sosyalizm ke bêro, pêro derdî benê derman’. Modeyê nikayî zî nîya wo;’demorkatîk modernîte, ekolojîk-bîyolojîk’! Nê fîlimî pêro ê dewleta Tirkî yê. Dewleta Tirkî rast ke biaqil o. O bi xo nînan nêvano, dano vatene.Heya Kurdistanê başurî, dewleta xo viraste, nê fîlimî o ca de qedênayî. Bakur de hal yaman o. Çoka mi va ‘HASAR VİNDÊ! Ti weş be.