“Ti ke no kar kena, gerek merdene ra meterse.”
Virênîya fîlmî de na qisa yeno ra goşanê qayîtkerdoxî. Rojnameger, qerşune û merdiş. Na hîkayeya xeylê rojnamegeranê kurdan a ke hetê qerşunanê dewleta Tirkîya ra amey kiştene. Fîlmê “Press”î (Çapemenîye) emser ameyo çarnayene. Fîlm de hîkayeya buroyê Dîyarbekirî yê rojnameyê kurdî “Özgür Gündem” yena musnayene. Rejîsor Sedat Yilmaz ke Fakulteya Huneranê Rindekan ê Unîversîteya Marmara beşa sînema-televîyon ra mezûn bîyo, bi xo vano: “Qehremanê bênameyî ke amey xo vîr ra kerdene, no film de ez ana ra zon (ziwan).” Yilmazî seba fîlmê xoyo kilmî “Yetmişinci Gün” (Roja Hewtayine) û dokumenterê xo “Kelepçe” xelatî girewtîbî.
Sedat Yilmaz wazena ke kurdan ra zêde tirkî qayîtê nê fîlmî bikerê. “Fîlm ra tepîya însanî êndî nêvanê ke ‘Dewleta tirke çîyêde nîyanên nêkerdo’. No muhîm o. Êndî gerek her kes ê çîyê o taw qewimîyayê, qebul bikero. Medyayê Tirkîya ju (yew) îmaj kerdo mezgê însanan, merdim (mordem) besenêkeno ke ney bi ju (yew) fîlm bivurno. Beno ke nika kiştişê rojnamegeran nêbeno, labelê o taw kiştişê rojnamegeran rojnameyê Tirkîya de bîle xeberê nêbîyêne.”
13. adare de galayê fîlm de sînamayanê Dîyarbekir û Îstanbulî de seyrkerdoxan va ke hîsê xo perdika sipîye de ancîya (onca) dîyê. Yilmaz derheqê antişê (ontişê) fîlmî de nîya vano: “Çarnayîşê fîlmî de her ca de çimê polîsan ma ser de bîy. Ge-gane ameyêne zereyê setî û her çî kontrol kerdêne. Êndî henî kontrolêde giran bîyê ke ma besenêkerd ke Dîyarbekir de fîlm biancîme (bioncîme).”
Filmê Pressî bi kurdkî û tirkî yo. Fîlm eslê xo tarîxê Tirkîya ra cêno. Serranê 1990 de xeylê rojnemegerê kurdan hetê hêzanê dewleta Tirkîya ra ameybî kiştene.
Kaybazê fîlmî:
- Firat: Aram Dîldar
- Alîşan: Engîn Emre Deger
- Halîl: Kadîm Yaşar
- Qedîr: Sezgîn Cengîz
- Faysal: Tayfur Aydin
- Songule: Asîye Dînçsoy
- Lokman: Bîlal Bulut
- Reşo: Omer Şahîn
- Kerîm: Firat Altay
- Çekçekçî Hamît: Abdullah Tarhan
- Mewlud: Kemal Ulusoy
- Xal Dîno: Mahmut Gokgoz
