Fata Reş, yanî Fata Sîyaye, yew cengdar û sereşîra kurdan bîye. Derheqê heyatê Fata Reş Xanime de xeylê rîwayetî estê. Çîyo ke yeno zanayene o yo ke Fata Reş Xanime seserra 19. de sereka eşîra Sînemîlan ê Mereşî bîye. Ewro Fata Reş seba xirtîya xo zanîna.
Rojnameyanê Ewropa yê ê demî de Fata Reş Xanime sey “La Princesse Kurde” (Prensesa Kurde) yan “Amazona Kurde” û “Fatmaya Sîya ya Kurdîstanî” name bîye. Kurdan aye rê naznameyê “Fata Nêrî” nabî pira. Seba ke Fata Reş serranê 1853-1856 de duştê ûrisan de da pêro, a dewleta osmanîyan de sey “Mucahîdîna Kurde” bena namdare. Vanê, na cinîka kurde 300 esparan de pîya bîya meymana sultanê osmanîyan Abdulmecîd I. Rojnameyê El Vakaî el-Misrîye 4. teşrîna peyên a 1877 de hûmara xo ya 730. de derheqê Fata Reş de nîya nuşt: “Derheqê prensesa kurde de ke sereka artêşe bîye, zaf qal bîyo. La goreyê melumato ke Îstanbul ra ameyo, nameyê na prensese Fatmaya Sîya ya. Wexto ke hêrişê tumî kerd, Fatmaya Sîyaye fermandara artêşe bîye. A zaf dewlemende û zaf rindeke bîye. Aye bi 500 eskeran duştê dişmenî de da pêro.”
Çi esto ke tarîxnasanê tirkan tim ceribna ke Fata Reş sey cengdara tirke bimusnê. Henî serra 1956 de yew fîlmo tirk vejîya ke tede vanê ke aye seba meseleya tirkan mucadele kerd. La rasta ci, a cinîka kurde bîye û peynîya seserra 19. de merde.
