“Ma cayê mezelan zanenîme”

Xebera ajansê DIHA ra gore kokim û pîlanê dêrsimijan eşkera kerd ke ê cayê kommezelan ke tede qirkerdişê 1937-38 de xeylê kirmancî hetê dewleta Tirkîya ra amey wedardene, zanenê.

Emîralî Goktaşo ke 83 serrî der o, vano ke ey cayê ju (yew) mezele ke tede bi seyan kirmancî ke pêro reyê de amey kiştene, zaneno. Goktaşî da zanayene ke mezele Xozat der a. Merdim (mordem) ke Dêrsim de hard (erd) kineno, xeylê cayan ra esteyî vejînê. Bi “qanûnê islehê rojhelatî” ra nêzdîyê 100 hezar kirmanc û armenîyî amey kiştene û meyîtê înan pêro pîya erzîyay kommezelan. Emîralî Goktaşî wextê jenosîdî de dewlete ra rema şîyo koyan ser, naye ra xelisîya. Nika Goktaş wazeno ke cayê nê mezelan bimusno. Goktaş bi xo nika dewa Xozatî Tawuxe de maneno. “Dereyê Qerê Muxî ra ke leyê eskerîya be bî, gonî şîyêne. Xeylê aşmî sûke boya gonî dayêne. Înan meyîtê ma eştêne çemê Qerê Muxî. Uca (uza) de cayê de bi seyan kirmancî kunê ra, hama uca (uza) hîna jê (sey) banê (bonê) eskerîye yeno xebitnayene. Kes tersê xo ra besenêkeno ke şêro nêzdîyê ucayî (uzayî).”

Îmoş Bakiray ke 90 serrî der a û dewa Turuşmege de nisena ra, ard zon (ziwan) ke a kî cayê tayê kommezelan zanena û vane ke înan ra xeylê binê awbendê Uzunçayîrî de mendî. Barkiray: “Wextê terteleyî de ez dewa Dînarî (Xozat) de bîya. Hêrişê eskerîye de, kam ke kot destê eskeranê tirkan, cinî bo, doman bo, bi dîpçîk ra ame kiştene û erzîya dere. Însanê ke înan kiştî, henî teber de caverdayêne, wenêdardene. Tepîya, însanê ma yê ke weş mendîbî, şîyêne peyser û meyîtî kerdêne top dardêne we. Nika dereyê Dînarî de mîyanê telîyan ra esteyî asenê. Ez cayê xeylê mezelan ke tede bi seyan dêrsimijî estê, zanena. Heto bîn ra cayê mezelan ke binê awbendî de mendî, înan kî zanena.”