Krîzê fînansî yê emlakan ra tepîya sermayegozarî bi (ebe) învestmananê neweyan pereyê xo seveknenê. Analîstanê fînansî ra gore demêde derg de herînayîşê hêgayan karêde rind tey ano.
No semed ra welatê Brezîlya de no taw pîyaseyê hêgayan qalabalix ê, çike Çîn wazeno ke Brezîlya de xeylê hêgayan biherîno. Resmî rotişê hêgayan nêbeno, labelê Çîn bi stratejîyade newîye game bi game herînayîşê hêgayan keno mumkin. Çîn dewijanê Brezîlya rê kredî dano û nîya mehsulanê ke ê kenê arê, herîneno. Henî ke Çîn tena aşma peyêne de 7 mîlyarî kredî dayo dewijan ke 6 mîlyonî tonî soya biherîno.
Heto bîn ra 10 serrî yo ke sermayegozaranê dinya Polonya de xeylê hektarî hêgayî herînay. Seba ke erja hêgayan her serre bena berze û rotişê genim ya kî mehsulanê bînan no taw û demo ameyox de zêde pere keno, xeylê kesî pereyê xo kenê hêgayan. Merdim (mordem) ke welatêde Yewîya Ewropa (YE) de hêga herîneno, ser o kî YE ra subvansîyon cêno. Polonya ra teber, di serran ra Romanya de hêgayî rind yenê rotene. Pisporî vanê ke no trend do dewam bikero û nêzdî de kî Ukranya de kî bibo vila. Seba ke hard (erd) û hêgayê Ukranya rind mehsul danê û no taw kî fîyatê înan nizm o, gerek zereyê des serran de xeylê sermayegozarî uca (uza) hêgayan biherînê. Problemêde tek o yo ke hetê qanûnî ra kesê welatanê xeriban nêşikînê Ukranya de hêga biherîno. No sebeb ra dewijê dugelan (diwelan) Ukranya de hêgayî kîra kenê û nîya ramenê.
Erja mehsulan jê (sey) genim, şeker ya kî soya îstîqbal de do bibo berze. Henî ke sermayegozaro namdar Jîm Rogers vano ke “Heta nika bankaçî û sermayedaran heyatêde luks ramit, bawerîya min ra gore demo ameyox de rencberî kî standardo berz ê heyatî cênê, çika mehsulî dinya de her serre benê kemî.”
