Ez xo ra vano, ma nika şonî Urmîye de se kenî? Planê ma yo, ma şîrî Urmîye de parkêk bivînî. Çadira xo uca de piro de, nîmajê zî şîrî Mahamad. Rayîr de ca-ca de fotografê ke ameyî leqnayîş, bala mi ancenî. Ez ramitoxî ra perseno, nê çi fotograf î, nê ke fotografan de yî, kamî î. Mi ra vano şehîdê şêrê Îraq û Îranî yî. Xora ma ko ra şîyî, no tewir fotografî vejîyayê vernîya ma. Vîst û new serr ê ke şêr qedîyayo, la hema fotografê kesanê ke cuya xo şêr de vîndî kerda, yenî mojnayîş. Bi no hawa dewleta Îranî wazena verê vîrkerdişî de bendêk virazo û vîr tim cade têpişo.
Taksîkar ma cayêk de ronayî. Seate bîya des û dikanî hema ha akerde yî. Cadde tarî yo, zaf kesî cadde ra nêvêrenî, ma yew-di kesan ra cayê parkî persayî, vanî nê het ra şêrî, ma o het şonî, ney park mark çîn o. Ma uca de yew-di kesan ra persenî, vanî o het şêrî, ma o het şonî, ancî perk mark çîn o. Ma teselîya xo vîst, ma pê taksîyêk şêrî park. Ma taqsîyêk dî, ma va qey tîcarî taksî ya. Xora Îran de her taksî eynî wext tîcarî taksî ya, la ci ra pey bander bîyî ke lajêk xo rê şîyênî keyeyê xo. Ewnîya ke ma xerîb î, waşto ardim bikero ma rê, nayê ma berdî parkî. Taksî de ma û taksîkar yewbîn şinasna. Azerî yo û nameyê ey zî Seîd bî. Ma rê xeylê ardim kerd.
Her cayê parkî çadir a
Ma vanî, nika ma şonî park, ma tenya yî û ma zî xo rê kuncikê de çadira xo piro dê, şewdirê de zî şîrî Mehabad. La resayî park, ma çi vînenî: her cayê parkî çadir a, cayo tal çîn o ke ma çadir piro dê. Ma miney gêrayî, ma cayêkê tal dî. Ma ke tenya nîyî, park de mi xo zaf rehet hîs kerd. La ma nêzanî çadir ronî, kek Seîd şîyî uca ra veng da ciwanêkî ra, o ame çadira ma daye piro. Uca ra pey çadir ronayîş ma bander bîyî. Park de her ca çadir a, kes ne kesî ra çîyêk vano ne zî nerehet keno. Her kes dinyaya xo mîyan de yo. Hîrê-çar tenî verê çadira xo de roniştî, xo rê xoşeberê kerdênî. Ma de betanîya çîn bîye, kek Seîd hewna şî keyeyê xo, hem ma rê betanîya hem zî tay werd xo reyde ardî. Çadira ke hîrê-çar camêrdê azerî kîşta ma de yî, ma şîyî înan het înan dir bişinasî, zafanê zî ma ser o Îran û Tirkîya de tereqna.
Mi dî, hem pî hem zî gedeyan ra cilê kurdan ci ra bî, di laj û keynayêka xo dest înan ra girewtibî, îhtîmalêkê pîl berdênî tuwalet. Kesê ke ma pîya ronîştî, înan ra yew va: “Hey, xo rê biewnî kurdan!” Mi ca de reaksîyon nîşanê ey da hîşa. Xora kurd û azerî qet yewbîn ra hes nêkenî. Mîyanê înan de pêrodayîşêk esto. Ge-ge zî ma medya de vînenî ke kurd û azerîyan dayo pêro. Cayo ke PJAK nêbo, azerî zafî tehda kenî kurdan, la PJAK ra tersenî nêewtorînî vengê xo bikê.
Kek Seîd keye ra ma rê betanî, balişna û xalîçeyêk ard. Ma çadire de ca da. Mi miney terreqna, ez şîyo çadire de rakewto, embazê mi ra pey ey dir epey terraqnayo.
Her çî mi rê xerîb amênî. Mi xo mîyanê xerîbistanêk de hîs kerdênî. Mekan, zeman, kesê ke bedelîyayî, ê tenya nîyî, çîyo ke ha zereyê înan de pêro pîya benî xerîb, şewî, astareyî, tarîyî, awe, werdî, darî…
Xer çî mi rê xerîb amênî
Ma çadire vaş ser o piro dabî, vaş zî awdaye bî, şewe vaş yew serd dayênî, ma yew serd dayênî ma. Xora roja verîne ma rê bi tecrubeyêko weş, ma hînî roja bîne herre yan zî beton ser o çadir dayênî piro. Ma nîmaj weriştî, kek Seîd hewna ma rê nanpewj ra nano hakino germin ardo. Ma heta otogar berdê, ma se kerdî nêkerdî, pere nêgirewtî. Saeta heşt û nîm bîye, la tek û tuk kes kuçeyan de bîyî. Kuçeyî vir û veng hesebênî. Ma ke şîyênî otogar, kaloyêk gola ke mîyanê çarrayîrî de virazîyaye, kalo kîşta gole de ronîşte bî û gole ra erdîşa xo taştênî.
Otogar de ma seba Mehabad bîlet birna. Saeta otobuse new û nêm bîye. No beyntar de mi bi sandiwîçêk arayîya xo kerde. Viraştişê sandiwîçî çeleyanê adirî ser o katolayan pewjenî, hakan şeleknayenî û tay vaşan dekenî mîyan patira ra, pêşenî danî.
Îran û Rojhelat de her şar bi ziwanê xo qisey keno û bi ziwanê kulturê xo ciwîyeno. Azerî mîyanê xo de azerkî, kurdî mîyanê xo de sorankî, gorankî û kelhurkî qisey kenî.
Otobusêke ra ma Urmîye ra şîyî Mehabad. Xora Rojhelat de zafane erebeyî luks nêbîyî, modelê înan zaf kehen bîyî. Zaf zî pîkabê şenîk kehen estbîyî. Otobuse de qasî vîst raywanî estbîyî. Qismêk rayîrê Mehabadî kîşta Behrê Urmîye ra derbaz benî. Behr wişk bîbî, tenya qilê solî asênî. Mi û raywanêkê ciwanî yewbînî otobuse de şinasna. Mi va qey soran o, la kurmanc vejîya. Karê kaçaxtî kerde. Ez ci ra persayo,
– Şima senîn karê kaçaxtî kenî, dewlata Îranî senîn nêşena verê kaçaxtî bigîro?
Va ke
– Cayo ke ma kaçaxtî kenî, koyî berz û zaf î û seba ke PJAK nê cayan de zî esta, dewleta Îranî nêewtorena û nêşena verê kaçaxtî bigîro.
– Vanî ke PJAK kaçaxçîyan ra vergî kena, raşt a ?
– Zur a, ma hîç vergî nêgêna.
Telefonê xo ra fotografê Mela Mistafa Barzanî, Ewdila Ocalan, Îbrahîm Tatlises û Şivan Perwerî mojna mi û va ke Rojhelat de telefonê zafanê kesan de fotografanê înan estî…
Resim: Otogarê Mehabadî (Welat Ramînazad).