Cafran; mintiqayê Çewligî de, aşîra xormeçikan ra, ju dew a. Na dewe, serê ju neqebeyî de, mabênê çend tîmukan de, se ke qasê kêyanê xo, leteyê de rasteyî der a. Hîrê het ra dormeyê xo birr, corê xo verba ko û waranê Karerî ra, bi tîmukê rutan û birrinan derg beno. Verê dewe, verba neqebeyo xorîyo ke nameyê xo ‘dereyê layî’ yo, kewtêne çala nê neqebeyî. Hamnanî baya birrî, baya gozeran, baya asmenî, baya vayê honik û tewîr bi tewîr, ebe baya çiçegan kewtêne têmîyan.
Kêyeyê xal Emînî, tayê cêrê nê keyeyan de bî. Zimistan o nika. La no zimistan, zê zimistanê her serre nîyo. Vare, qat bi qat wara. De ma vajime, ê yê zanenê, ê yê ke o waxt halê welatî ra hayrê xo estê, zanenê; serra 1981 yê zimistanî yo. Na serre, gelo şima kotî de bîy, ez nêzana, la ez nê tîmukan û birrê ke, dar û kemerê ke sarreyê xo kerdîbîr binê vara sipîye, nê cayan der a. Nê cayî, adir bî, nê cayî serdan û vare ra, can û candarî çend deqe teber ra nêkişîyêne vindêne, cemedîyêne, merdêne.
Şew a. Der û dormeyê nê cayan, ser û binê na dewe, çar hawîr eskerê Tirkan girotbîy. Tarî yo. Ez durî ra ama, gina awe ra, qefelîya, ha merda, ha mirena. Yanê ‘verê ruyî’der a. Kinc û kolê mi, awe û serd ra bîyê zê kolî. Neqebe ra, verba nê kêyan şona. Omide mi çîn o. Dewa ke esker tede ro, verba na dewe şona. Şima zenenê verba merdene şîyene çik a?Şima zanenê bê naye qet çareyê şima nêmendo, coka şima naye kenê, çik o? Şima omid kenê ke bi no hal, no tarî de, dewa ke esker tede ro, verba na dewe şorê, o keso ke şima ra keber rakero, esto? Xo meqanê, omid çîn o.La şima ancîna mecburê ke verba merdene şorê, çike şima meşore zî, xora serdan ra mirenê. Qet ke mebo, mîlyon ixtîmal ra ju esto, şima ê îxtîmalî cerebnenê.
Mi henî kerd. Verba o kêyeyo ke veren de rastê mi ame, şîya. Vengê linganê mi, ebe hişkîya vara, şewe giran bi giran dirnêne. O vengo ke şima qet nêwastêne bêro. Goş û şimê mi, vengê gimîya eskeran der a. Destê min o ceemd girote û lerzaye de, ju çeko qijkek esto. Bêçika mi nîkilê anten de, ceemd ra vinete bî. Heta verê keberî şîya. Mi keber bê omid tikna. Veng çîn o. Qayîtê ê neqeban, qayîtê şewe, qayîtê asmenî kena. Keber mi ra nêbeno ra. Ez se bikerî? Ez kotî de mirena gelo? Baya merdene ancîya pirnikanê mi. Ez merdena xo vênena.La merdena mi zaf rew ame. Beno ke herêy ama merdene. Handayê adir û eskeran û operasyonan de vîyarta. Beno ke emrdena mi herêy bî. Axir nika ez mirena. Qet eske mi mekişo zî, xora serdan ra mirena. Her cayêmi cemed o, canê mi lerzeno. Destê mi keberê kêyeyî de henî vinete wo. Mi reyna tikna. Ez endî şîyêne. Yanê merdêne. Şima zanenê na deqa se bî? Keber ra veng ame. Keber bî ra, Ju merikî, tarî de mi girot û verba zerreyî ant. Ez şaş menda. No xîyal bî gelo? Ney ez nika zerre der a. Verba mi de , roştîya çila de, ju merik û ju xanime vinete yê.Vengê ma çîn o. Ruyê ma, qayît kerdena ma, tarixa beleke û qehremanîya bê venge nusnêne. Nê Merşkî û na xanime, ‘barê merdena mi’ pare kerdî,merdeen bîye şenike, ez giran bi giran yêna ra xo.Kincê mi vetî, kincan ardî mi ra, ca virastî, ez nuşta ro, locine de adiro ke mendo,tanya ê ‘adirê bê duyî de’, cemedê canê xo helênena. Kincanê mi vetî, kincanê neweyan mi ra ardi, mi kincan bi qeweta înan vurna. Wer ardî, mi werd. Cano ke mi ra zê layê barî vivîyabî, giran bi giran amêne mi. Verasodir bî. Cayê mi pê andalî de, binê cilan de viraştî, mi kerdî o ca. Ê bi xo, sea ke şik mbo, sodir rew, keber kîlit kerdîy û vecîyayî teber, şîyî karê xo. A roje heta veraşan, ez no cayo nerm û tarîde menda. Veraşan, ameyî. Ez o ca de veta. Can û qewet amebî mi. Ez ê adiriîde xelesîya ra. Şewa bîne, mi ra ‘emşo zî vinde’ ke vatî, zaf mitesîr bîya û mi va ‘Şima seba mi, vizêrna, na fedekarîya taybetîye kerdî, mi merdene ra xelesnayî ra, endi mi ra beso, ez şona’ .
Her çî henî bê veng, henî lerz bî ke! Na şewa zimistanî, tarixa nê koyan, asmenê hewrinî, hardo cemed, tebero ke binê linganê ekserî de dirîyo, zêw û zîyarê Karêrî, teberikê ci ra omidî visîyê, şahîdê, nê merikî û na cênîka qehremane yê. Ez, şaşîye û şepalîye de, qayîtê dest û linganê nê qehremanê bê vengan kena. Çimê mi, bîyê ko, destê mi lingê mi, vîndîbîyayê. Omido ke mi de visîyo, bi sayîya nê qehremanan gşran bi giran kewt zerreyê mi. O zerreyê mi yo ke verba merdene şîyêne, raye de, keber de, ju destî çarnabî. Wayîrê nê destî, adir û merdene ver ra derg bî, mi girot û merdene de antbî.
Wayîrê nê destî qal kerdene, karê romanî yo. (Axir mi romanê xo yê Tirkî de, qal kerdbî) Romanî, nameyê wayîrê nê destî, nêşikîyêne bivatêne. La nika ez şikîna nê nameyî, eşkera vajî; XAL EMÎN!
Çi ke, xal Emînî wefat kerd!
Omidê roja tengasîye, sarreyê xo, ebe xal Emînî, endî girot û şî!
Xal Emîn! Qehremano bê veng! Endî dewa Cafran, ê rayî, ê neqebeyî, ê şewî, ê birrî, ê keberî, bê to mendî ha!
Ma ez? Ez qey nêşikîya bêrî raya peyêne to oxir bikerî?
To zanitêne xal Emîn, to zanitêne ke ez nêşikîyêne bêrî. Çi ke adirê hîris serr re, ebe hesrete, zerreyê mi de hîna vêşeno. Şima ke mebîyêne, rengê nê welatî rew ra rişîyabîy, vengê nê welatî birîyabî. Kesî koka genimî nêvênanê, xal Emîn! Her kesî gileyê genimî vênenê.
Asparê roja tenge, to ra oxir bo!
Leteyê şênatîya zerreyê min a ke dima to de rişîya, qedayê mekanê to bo, cayê to cennet, ruhê to şad bo!
İlhami Sertkaya
16-8-2013
