PYD: Bi Rûsya ameyîme têlewe

Serekê Partîya Yewîya Demokrate (PYD) Salîh Muslîm Muhammedî hewteyo verên qiseykerdişê xo bi ANF de da zanayene de têleweameyîşê partî bi Rûsya rind vêrd ra û ke Rûsya waştişê kurdanê Sûrîye qebul keno. No kombîyayîş de endamê PYD bi wezîrê karanê teberî yê Rûsya Sergey Lavro, serekê komîsyonê têkilîyanê mîyanneteweyî Aleksey Pûşkov û temsîlkarê taybetî yê Kremlînî Mîhaîl Bogdanovî de amey têlewe ke derheqê mesela Sûrîye û kurdan de qisey bikerê. Rûsya tarîxê xo de reya verêne kurdî bi hewayêde resmî silayîye kerd.

Serekê PYD Muhammedî cewabê persanê ANF nîya da:

Eke planê Annanî raver nêşî, se beno?

– Muhammed: No plan hîna newe yo. Labelê Sûrîye de xeylê hetê tarîyî estê, no semed ra merdim besenêkeno ke no plan ser o bifikirîyo. Sûrîye de xeylê kesî û partî no plan sey şanşêde peyên vînenê. Eke planê Annanî birijîyo, o wext herbê zereyî û naye ra parçebîyayîşî bivejîyo meydan. Bi no herb ma kî kunîme zereyê rayêda bêpeynî. Na raye kotî ra vejîna, kes nêşikîno vajo.

Kam wazeno hêrişê Sûrîye bikero?

– M: Tewr zêde Tirkîya wazena. Çike Tirkîya wazeno Rojhelto Mîyanên de sîyasetê xo yê îslamîstî rono. Ma naye Tunîs, Misir û Lîbya de dîye. Tirkîya zereyê her çî de bîye, Sûrîye de kî nîya r’ o. Mesela, Sûrîye de ê vanê “Ma şima rê destek vejenîme, şima kî mesela kurdan vatena ma ra gore hel kenê.” No semed ra wazenê hêrişê Sûrîye bikerê.

Rûsya şima ra çi waşt, şima çinayî ser o qisey kerd?

 – M: Rûsya û ma, ma yewbînan ra çîyê nêwazenîme. Rûsya ma rê derheqê dayîşê vetoyî de melumatî day. Heta nika tradîsyonê înan ê dîplomasî de reya verêne bîye ke kurd bi hewayêde resmî qebul kerdî. Ma bi wezîrê karanê teberî yê Rûsya ameyîme têlewe. Kombîyayîşê ma zaf rind vîyart, ma fikrê xo nêzdî ra yewbînan de îzeh kerdî. Peynîye de ma dî ke fikrê ma nêzdî yê. Çîyo ka ma Sûrîye ra wazenîme sey o heq o ke Rûsya dana komaranê xoseran ê zereyê Rûsya. No sebeb ra waştişê ma hetê Rûsya ra qebul bî.

Serekê Konseyê Netewe yê Sûrîye (SNC) Burhan Galyunî vatîbî ke “Kurdîstanê Sûrîye çin o”, no rî ra ê waştişê kurdan ê federalîzmî ser o nêvindenê. Şima naye ser o se vanê?

– M: No konseyê netewe ceng ra dime ameyo viraştene. No hîna zaf hetê ê kesan ra ke hesabê xo yê şexsî dima r’ ê yê, hetê înan ra ameyo ronayene. Sûrîye de di partîyê têduştî estê. Înan ra yewe xo şanena dînamîkê zereyî û aya bîne bi hetkarîya teberî bena. Zafê înan hetê AKP ra amey arê kerdene. Coka înkarê înan derheqê mesela kurdan de surprîz nîyo. AKP mesela kurdan senî vînena, ê kî henî kenê. Înan ra ame waştene ke ê kurdan bi qanûno bingeyên ra qebul mekerê. Burhan Galyunîk no rî ra nîya qisey keno.

Labelê Galyunî xelet nêvato. Uca de Kurdîstanêde Sûrîye çin o, Kurdîstanê Rojawanî esto. Uca parçeyêde Sûrîye ney, parçeyêde Kurdîstanî yo. Ma dosyaya xo ya xoserîye daye Dezgehê Koordînasyonê Neteweyî û waştişê ma qebul bî.

Zereyê fikrê têduştî ya Îstanbulî de kurdî estê? Verê, têde estbîy, henî zanenîme ke dima herdîyê şîyê…

– M: Henî muhîm nîyo ke uca de di-hîrê kurdî estbê ya kî çin bê. Her serserre de di-hîrê kurdan xo roto dişmenî. Fehmê naye çin o. Êndî kurdî nêwazenê ke eskerê kesî bibê.

Pozîsyonê eskerîya Sûrîye Kurdîstan de senîn o?

– M: Kurdîstan de eskerê Sûrîye çin ê. Ê zafane dormeyê Şam û sînorê Lubnanî der ê. Ma wazenîme na mesele bi raya aştîye hal bikerîme. Heta nika artêşa Sûrîye ra problem nêvejîya. Ma kî hêrişê qereqol û bananê resmîyan nêkerd. Labelê ma bi yewîyêda xoseveknayîşî wazenîme ke virênî ro hêrişanê ameyoxan bicêrîme. No dem seba miletê kurdî şanşê yo. Çi ke ma tarîxê xo de kerd vîndî, besekenîme serranê ameyoxan de peyser bicêrîme. Ma ancîya besekenîme yewîya xo bivirazîme. Eke kurdî tîya de besebikerê heqê xo bicêrê, no kurdanê bînan kî pozîtîf tesîr keno. Ma wazenîme ke pêro kurdî pîya bê. No semed ra aşma verê ma de, Hewlêr de yew Kongreya Netewe yena viraştene.