Hewteyanê verênan qezaya Dêrsimî Pulur de xeylê gozêrî, yanî darê goze, hetê tucaran ra ke tever ra yenê, amey birnayene. Malimê teqawidbîyayeyî Muzaffer Yallî na mesele ser o ju (yew) waştişname da dadgehê Pulurî.
Muzaffer Yallê dadgeh de va ke dewa ey de xeylê gozêrî hetê tucaran ke tever ra yenê, amey birnayene. Yallî: “Ma rê dewê xo qedexe yê, ma besenêkenîme ke şêrîme dereyanê xo, labelê tucarê gozêran henî rehet şonê dewanê ma. Eskerîya ke ma nêverdano, înan rê qet towa (tebayê) nêkeno.”
Waştişnameyê Muzaffer Yallî de nê madeyan biteferuat yenê nuştene. Ci ra bi (ebe) kilmekîye tayê îdîayî: “Ma heta serra 1994 dewa xo Maraş (bi tirkî: Eğimli) de niştîme ro. Dewa ma û 20-25 dewê ke dorme de bîbî, xeylê gozî arê kerdêne. Pîyê kalikanê ma vatêne ke nê darî 300-500 serre de bîyê. No semed ra nê darî kî jê (sey) ju (yew) erja kulturê ma bîye.
Serra 1994 ra dime ordîya dewlete (Tugayê Warkerdena Boluyî) bi mahanaya ‘terorî’ eşte dewa ma ser, ma bananê (bonanê) xo ra vetîme û ma ra vat ke gerek ke ma dewa xo terk bikerîme. Kam ke dewe terk nêkerd, wa banê (bonê) ey yeno veşnayene û o kî erzîno zere. Bêçare ma kî dewa xo ra vejîyayîme, labelê pêro banê dewe û yê dewanê bînan ameybî veşnayene. Dewan ra ke dorme de bîbî, pêrune ra du berz bîyêne.
Bi hezaran kesî dewanê xo ra vejîyay û hardê (erdê) xo terk kerd. No zulmo girs ma dîyo û hîna ancenîme (oncenîme). Bi (ebe) hêvîya ke ancîya (onca) cêrenîme ra dewanê xo, ma weşîya xo ramenîme. Dezêde nîyanên ma terteleyê Dêrsimî de, serra 1938 de dî. O taw kî ma dewanê xo ra ameyîme eştene, ma surgun kerdîme berdîme her ca û nika des serran ra tepîya ma cêrayîme ra ameyîme hardê (erdê) xo. Labelê no çik o ke ma 1994 ra tepîya 17 serrî werd û ma hîna besenêkenîme ke şêrîme dewanê xo? Ma hardê (erdê) xo de jê (sey) macir îme.
Eke ma hamnanan yenîme Pulur û wazenîme ke şêrîme dewa xo, eskerîye ma ra vana ke dewa ma ‘mintiqaya eskerî ya qedexe’ ya û destûrê ma nêdano ke şêrîme dewa xo. Eke ma goş ro nê qeseyan nêdanîme, ma ra vanê, eke dewa ma de çîyê bêro ma ser de, ê mesulîyet nêcênê.
No hamnan kî ez ameya Pulur û uca (uza) de heşîya pê ke tucarê ke tever ra amey, gozêranê dewa ma birnenê. Mi ke rastîya na xebere musaye, nimitkî pê ju (yew) erebeyê tucaran şîya dewa xo. Ez ke kota (kewta) dewa ma, wertê meydanêde girs de xeylê darî û kokê gozêran dîyê. Însanê ma uca rê amey surgun, tayê merdî û yê tayêne kî xebera xo no tertele ra çin a. Ma raye xo ra dewam kerd. Manzaraya ke mi dîye, zaf xirabin bîye. Pêro dewan de înan pêro gozêrî birnaybîy, ju (yew) dara goze nêmenda. No usûl ra kulturê ma ameyo xirabin kerdene.
Mi xeylê reyî waşt ke bêrîne dewa xo, eskerîye ez nêverda. Heto bîn ra eskerîye nê tucar û makînayan ra çîyê nêvano, dest nêdano ser.
Dewê ke no dorme der ê , tede bi hezarî gozêrî bi kokê xo ra amey birnayene. No ju (yew) qirkerdiş o. Ez no rî ra dewakerê na dewlet a.”
Xeyle Dersimizi seweta gozu siyene dewune xo. Dewlete cike deste bara xora yeno, ey keno ke endi harde jarunde kes nimano. Zone ma, itikate ma, jarune ma, ceme ma, darune ma keno xirawin. Birr wesneno, gozu kokera vezeno, domen mektevde mezge inu sino. Kam ke na dewletera hastiye, rindiye, demokrasiye omed keno, u peyniyede ebe xo beno tirk sono. Na dewletera mare xiyer nino. Endi pöre na rastiye fam kere.