Non û Kamîye – Îlhamî Sertkaya

0
Yarsanî, loqmeyê ke seba cemî yeno, ci ra vanê "nîyaz"

Non, seba kamîya (nasnameyê) ma pê kar anê. Non, seba vîndîbîyena kamîya ma pê kar anê. Dewleta tirkî seba ke rastîya ma, kamîya ma biqedêno, ‘sarê nonî’ musneno ma, vano ke, ‘kamîya xo, rastîya xo caverdê, înkar bikerê, ez non dana şima’.

Mantiq û waştena na dewlete Demîrelî rind ardêne zon: ‘No welat de her kesî rê qasê mirdîbîyene non esto, wa handayê ke kes meşikno, meşano, merişno.’ Yanî bi vatêde bîn: ‘Şima qalê kamîye û rastîya xo mekerê, wayîrê kamîya xo mevecîyê, ma non danîme şima.’

Vindê, ez tayê ‘zereyê xo tal bikerî’.

Şima vacê, no mantiq pere kerd? Kes xo mexapno, bawer  bikerê, çi heyfo ke tayê ‘pere kerd’. Mêrik memur o, maaş gêno, kamîya xo, dawa rastîya xo, seba ‘xatirê maaşî’ caverdo. Mêrik ‘sosyalîst’ o, vano ke, ‘De ma ke bîme mirdî, zon û kamîye se kenîme?’ Mêrik ‘marksîst’ o, vano ke, ‘Dermanê pêro derdan ekonomî ya, ma ke bîme mirdî, zon û kamîye çareser beno.’ Mêrik ‘entersanyonalîst’ o, heq û huquqê dinya aleme sevekneno, dinya aleme ra heqê ‘dewlet bîyene’ sevekneno, ma ke qalê heqê dewletbîyena xo kerd, vano, ‘Dewletçîye çik a? Ma îlkel mîlîyetçî nîme.’

Ez nêzana, nê vate u mantiqî bala şima ancenê?

Kam se vano wa vaco, sarê lakê nê mantiqî, destê tarî der o. Kesê ke nîya rehet qesî kenê, reyê rind qayît bikerê, ne zonê xo zanenê, nêwazenê zonê xo bimusê, ne kî derdê înan û dawa serbestbîyena welat û şarê ma çin ê. Welat û şarê ma ke zê dinya aleme serbest bo, bibo wayîrê dewleta xo, tofan gineno canê şima ra? Başurê Kurdistanî de, şarê ma ke  bîyo wayîrê letêde dewleta xo, şima merdî?

Na xirabîye û dişmenîya ke şima bi nameyê xaşo ‘zanetîye û entelîye’ şarê ma rê kenê, çik o? No qederê ma yo? Şima kitaban de se wanenê? Manaya kamîye çik a? Şima wazêne, wexto ke Amerîka saltanatê Saddamî şanit we, seba ke Amerîka ‘emperîyalîst o, ma gerek leweyê sadamî de verba Amerîkayî de bibîyêne?

Raya ma, raya serbestîya rastîya ma, kamîya ma wa. Dawa ma, dawa zon, kultur û edebîyatî yo. Çike adresa nînan ‘kamîye’ wa.

Seba ke ci ra xizmet bikero, efendî kî non dano kolê xo. Efendî nêwazeno ke kole bimiro, o wazeno ke kole hertim kole bimano. Qîymetê kolan çin o, çike îradê kolan çin o. Kamîtîye, îradetîye wa. Şaro ke wayîrê qeder û îradê xo nîyo, o şar kole maneno. Şaro ke kole bimano, ebe non mirdî bibo ke se beno? Ez ke efendîyê qederê xo mebî, qîymetê mirdîya mi esta?

Kamîye qîymet o. ‘Qîymetê bêkamîye’ nêbeno. Non serê bingeyê serbestîya kamîye de bimano û biqîymet o. Kamîya mi înkar bike, zonê mi, edebîyatê mi, rastîya mi qedexe bike, tarîxa mi, nameyê dewan û sûkan, nameyê neqeban û koyan, çeman û waran bivurne, ‘non bide mi’!

Ez ke xora naye qebul bikerî, nonê nîyanênî biwazî, o non xora xenîm o. Non ke bibo sebebê înkarê serbestîya kamîye, o non xora xenîm û zuqum o. Mordemo şithelal non nêkeno xenîmê xo. Mordemo şithelal kamîye nêkeno qedayê nonî.

Îlhamî Sertkaya

Nuşteyo peyênAmed de cemê kirmanckî
Nuşteyo verênHer kes Dereyê Kutî de bî
Îlhamî Sertkaya
Îlhamî Sertaya Çewlîg ra yo. Dewa xo Pîrcan (tirkî: Adaklı) girêdayeyê Azapêrtî yo. Perwerdeyê xo Îlhamî Sertkaya enstîtuya malimî ya Çewlîgî de dî. Serranê 1970-1980 de malim bîyo, 1982 welat terk kerd û şî Ewropa. Îlhamî Sertkaya ewro nuştox o, kitabê ey hem bi tirkî hem kî bi kirmanckî û kurmanckî (kirdaskî) estê. Hîrê reyî endamê jurî yê Xelata Edebîyatî ya Huseyîn Çelebî bî. Giranîya eseranê Îlhamî Sertkayayî şîîr û roman ê.

CEWAB BIDE

Keremê xo ra şîroveyê xo binuse
Keremê xo ra nameyê xo binuse