Dinya yew hêkat (hîkaye) a. Û hêkatê ma pêrune manena yewbînî. Hêkat çi rey nêqedîyena, ma hinî zanî. Ma zanî, qedênayîş û destpêkerdiş çin o aye ra. Ma pêro pîya domê yewbînan î. Na hêkat de tena yew rî ma esto, ew zî maneno rîyê bînan.

Biewnîre, mesela nika, payîzê 1992 de, Gurcîstan de, orteyê yew cengî de yew mêrik ho mandalînan’ xo paweno.

Biewnîre, mesela nika, hema tebaxê 1980 de, Çewlîg de, nameyê Fatma, peynameyê Morsumbul yew cinêk ha îsot kena huşk, sayan kena huşk serbanan de.

Hêkat çi rey nêqedîyena.

Tebîet destakerde yo di cayan de zî. Yew ca de zaf varan vareno, yew ca de vor. Serdan de ti votka şimenî yew ca de, ca’ bînî de çay û şîlan. Di cayan de zî domanî virard kenî daran ra û benî pîl; yew ca de na dare exlamur a, valêr a na dare yew cayê de. Ma yew rey va, ma hewêkna vaje. Hêkat çi rey nêqedîyena. Yew mêrik ho mandalînan’ xo paweno orteyê yew cengî de.

Fîlmê gurcî rejîsorî Zaza Uruşadze yî, Mandariind (Mandalînan) 2013 de ancîya. Semedê nê fîlmî ma nêeşkenî vajî yew fîlmê cengî yo. Fîlm de ceng esto, labelê no ceng klîşeyan ra dûr o. Qalî girdî û qehremanî sexteyî çin î fîlm de; merdim tena merdim o tîya de. Helbet rijnayê cengî zere veşneno, vindertê û şayê helbet xem û kul o, banê vengvarit benî sey estorê serxoşî, şênayî gênî ma ra benî dûr. Mesele, nê malzemeyî senî vajeno. Tayê rejîsoran na rewşe zafane fîlman de îstismar kenî. Peynî de muzîk, vernî de hesîre, wazenî temaşekerdox bigêrî bin’ tesîrê xo. Mandariinid wina yew fîlm nîyo, nê kayî ra dûr o.

Fîlm de ma hîkayeyê çar camêrdan temaşe kenî. Serra 1992 de mîyanê gurcîyan û abhazan de ceng dest pêkeno. Semedê nê cengî dewijanê estonyayijan dewê xo kerda veng û şî Estonya. Tena di ten mendî înan ra. Xebatkarî mandalînan, Ivo û Margus. No ceng de yew het nêtepîşenî. Erazîyê înan de yew pêrodayîş qewimîyeno. Yew Bosna ra, yew Gurcîstan ra di leşkerî, di dişmenî benî birîndar pêrodayîş de. Ivo nê leşkeran gêno û keyeyê xo de keno mêman. Gelo cayê dişmenîye beno cayê merdimîye? Ecêba însanetîye cayê dişmenîye gêno?

Îmkanê roşnîye zî esto?

Ma yew rey va, ma hewêkna vaje. O cayo ke dare esta, uca de helbet yew doman zî esto, virard keno dare ra. Tîya de zî, uca de zî. Labelê rey-rey tayê cayan de derg nêkeno no heskerdiş. Wext yeno, xo orteyê yew cengî de vîneno no doman. Ê destî dare ra benî dûr, yew tifing serdin tepîşenî. No fîlm, Mandariinid, ewnîyena na tarî ra û her game de pers kena: Îmkanê roşnîye zî esto?

Ez nêzana çinayî rê yew fîlmeko baş zafane manena şîîre. Merdim yew wext uca de nefes gêno û dano, vengê qelbî yeno goşanê to. Uca de henare şeqîyena, heywaya nêderesaya kewena gilê xo ra. Cemed o, adir o, ti serd ra zî veşenî. Daristan de yew dare, henarêr a. Yew doman engişteyê xo yo nîşan keno berz û mojnano ti. Vano “Ti zanî? Ez henare ra ameyo dinya.” Ti cayê xo de manenî. Dinya yew hêkat a, hêkat zî yew henar a. Ew çiko ti fehm nêkenî, ew zî to ra zaf çî vano. Wina ya şîîra baş, fîlmo baş wina yo.


Rejîsor Zaza Urushadze
Senaryo Zaza Urushadze
Muzîk Niaz Diasamidze
Kaybazî: Lembit Ulfsak (Ivo) Giorgi Nakashidze (Ahmed) Misha Meskhi (Niko) Elmo Nuganen (Margus)
Serre: 2013

CEWAB BIDE

Keremê xo ra şîroveyê xo binuse
Keremê xo ra nameyê xo binuse