Mahmut Baran deyîrbazo muhîm ê Dêrsimî bîyo. Serran ra tepîya Dêrsim de xeylê hunermendî hurmet era ci musnenê û 29. temmuze de yew (ju) festîvale virazenê. Vengê Mahmut Baranî do reyna koyê Mizurî de bizimo.
Qirkerdişê Dêrsimî yê 1938 de Mahmut Baran hîna 16 serre de bî û çêyê (keyeyê) xo ra 23 merdim (mordem) û cinîyî zereyê simzore de amey veşnayene. Mahmut Baranî bi (ebe) xo dî ke xisimê xo senî adir ra reşt merdena xo. Na roje ra tepîya kilamanê xo de no dej ano ziwan (zon). Serra 1975 de yew konser de Baran gina awbendê Kebanî ro û canê xo da. Merdişê ey ra tepîya lajê xo Alî Baranî kilamê ey ard wexto ewroyên. Darbeya 1980 ra tepîya Dêrsim caverda û rema şî Almanya. Surgun de Alî Baranî kilamê pîyê xo ard pêser û albuma xo de wendî.
Nika Alî Baran 29. temmuze de bi wekîlê BDP Serafettîn Halîs, wezîrê beledîyaya Xozatî Cevdet Konak û xeylê hunermendan seba pîyê xo yew festîvale virazeno.
Alî Baran naye ser o vano: “Çêyê ma de ma hem kurmanckî hem kirmanckî (zazakî) hem kî tirkî kilamî vatêne. Pîyê mi mi ra vatêne ke gerek ke ziwanê (zonê) ma vîndî mebo. Qedexeyê ziwanê ma ser o zaf bîyêne mirozin û qehirîyayêne.
Serra 1964 de şî Anqara û TRT ser o yew program de vejîya. Uca (uza) de ey ra vatîbî ke tirkî û dîksîyonê ey rind nîyê, gerek ke o tirkî bimuso. Na game ra tepîya linga xo Anqara ra virna û ez kî girewt şîyîme Almanya.”
Serra 1981 de Alî Baran nasnameyê tirkî ra erzîyay û tam 2 serrî dima bi pasaporê almanî besekerd ke şêro welatê xo Dêrsim.
Alî Baranî qeseyê xo nîya dewam kerd:
“29. temmuze de mezela pîyê mi ser o ma kilamanê xo vanîme. Mi qirkerdişê Dêrsimî kilamanê pîyê xo ra musayêne. Eskeran senî verê cinîyê ma lete kerdê, domanî çitur adir de amey veşnayene, pîyê mi qalê înan mi rê kerdêne. Ma ra 23 kesî simzore de amey veşnayene. Pîyê mi nameyê înan mi rê nuştî day. No semed ra pîyê mi nameyê înan nayê ma ra.”
