Ma zonê xo qesey nêkeme, ma kakazkî qesey kenîme. Her çiqas ke şarê ma zonê xo ra: Kirmanckî, Zazakî, Dimilkî, Kirdkî vano kî, nika ju kî wertê şarê ma de zonê de kakazkî cêreno. Ez rind zana ke şima nika vanê ma her çî hal kerd, na fakî kakazkî vecîya.
Se ke êno bizanitene Akman Gedik, hefteyo ke vêrd ra, roja poncşemîye meymanê programê Berteng (tv 10) bî. Nê program de birêz Gedikî qesey kerdena xo de va: “zonê ma zonê kakazan o.” Mi kî xo bi xo va wulle raşt a. Ma hêyan ke di çekuyan amê têlewe û qesey kenîme ke, royê canê ma şono. Êndî beno kake-kaka ma û beno weqe-weqa ma û zor bela qesey kenîmê.
Ma, ya zonê xo rind museme, ya kî rind museme. Zobîna çare ma kî çîn o. Ma ke zere û can ra biwazime, ez bawer kena ke ma zonê de zelal qesey kenîme. Seba naye kî gere ma taye fedakarîye bikerîme. Hama qet nêbo qesey kerdena xo kake-kaka û weqe-weqa ra raxelesnîme. Hêyan ke ma zonê dayika xo nêmusayme, ma nêşîkîme karê bikerîme, ma nêşîkîme linganê xo ser o vinderîme, ma nêşîkîme tewr kamîya xo ra qesey bikerîme… yane hêyan ke ma zonê dayika xo nêmusayme, ma ser ro çêberê xêrî yanêbenê.
Ya ma zonê dayika xo rind museme, ya kî dest û payanê xo herçî ra virdamê ra. Gere ma karê xo êndî giran giran bi zonê de zelal bîyame sere. No problem virindîya kar û gure kerdene de zê çêperî vindetîyo. Taybetî kesê ke bi zonê dayika xo yane kesê ke bi kirmanckî (zazakî) xebetînê, nuskarê ma, redaktorê ma, moderatorê ma, rejîsorê ma, rojnamevanê ma, hunermendê ma, senatkarê ma, roşnvîrê ma, … gere ma nê problemî ser o vinderîme û zonê xo ravêr berîme.
Taybetî medya ma na rewşe bicêro rojeva xo û ser o vindero. Programanê kirmanckî zêde kero û TV de qursanê kirmanckî yane hefte de rêye şîkîna dersa zonê kirmanckî bido. Mamostêye ke dersa zonî danê estê û bi nê metotî rehet resenê şarê ma. Rêyna nê mamosteyî bi raya TV şîkîne dersa zonî biderê domanan. Kesê ke bi kirmanckî tv de programan kenê hazir yane moderatore û moderator, nê embazê ma kî o taw nê metodê nîyanênî ra îstîfade kenê û kirmanckî yê xo tayina raver benê.
Ez bawer kena programanê TV de hîre-çar programî bi zonê ma êne viraştene. Her çiqas ke bi zonê ma nê programî şenikê kî, oncîya kî çînebîyene ra rindo. Ge-gane bone kî, nê programê ke bi kirmanckî (zazakî) amê viraştene, bi kêyf weşîye qatîye nê programan bena û honde ke mi dest ra amê kî teqîp kena. Lê çi heyf ke nê programan de ya moderator-e ya kî meymanê programî hetê zon (kirmanckî) qesey kerdene ra xêyle zamet oncenê. Heya, raşta ma zonê xo giran giran museme, lê ma honde qedr û qimet nêdame zonê xo, coka ma na hal derîme. Gere ma zonê xo her hete ra raver berîme. Roje bi roje qesey kerdena xo, nusnayena xo, wendena xo raver berîme. Raver berîme ke ma kî rehet rehet karê xo bikerîme.
Zon, dîrsega çêyi ya. Miletê ma yanê qizilbaşê manê kirmancî giranîya xo naro bawerîye ser. Esta kî çîn a kî bawerîya. Zonê xo eşto ju koşe, zonê xo êşto pê goşî û bîla bawerîya xo kewtê. Yane zonê ma, sîya bawerîye de mendo, roştîya homete ra marum mendo. Bawerîya însanî çiqas ke muhuma, zonê însanî kî tewr honde muhumo. Zonê însanî, bawerîye ra raver êno. Mordem ke têrêze kero: zon, bawerîye û hona êbînî êne.
Zonê ma zonê de hêca wo. Êndî zonê xo bi zonê de zelal qesey bikerîme, game bi game raver berîme, zonê dayika xo rind bimûsîme û êndî kake-kake yane kakazkî qesey mekerîme. Bi zonê xo heyatê xo dewam kerîme, bi zonê xo kî bimirîme, ke emrê zonê ma derg û wa kirmanckî nêmiro.
Wusêne Gestemerde
Berlin,30.11.13
