İyê ke zanenê, xo ra zanenê ke, namê ju romaniyo ‘KILAMA ŞİLANE’. Şıma ke mı ra pers bıkerê, no, tenya ju roman niyo. Mesajo ke no roman dano, gorê mı zaf muhum o.
Waxto ke mı roman nusna, dıme ra mı zaf çiyê muhuman fam kerd. Kami wend, çıqas kesi wendê, kami u çıqas kesi nêwendê, mı rınd fam kerd u ez ser ra fıkıriya.
Zonê ma de, pêro piya vist romani çin ê. Ez ke ‘wendox u zaneye, entelektuelanê’! ma ra pes bıkeri, rınd zanen ke, wendene cavırdê, qet namê nê romanan nêzanenê.
Hama tırki ra, namê romanan, bı sedan ezber zanenê. Ju şar, bı edebiyatê xo est o. Romani, merhalê edebiyati de, karê de zaf muhım kenê.
Qa şıma naye zanenê.
Tayê kesi mı ra vat bi ke; ‘To ke ebe Tırki bınusnê, mı wendêne’.
Yanê ebe vato bin, manê nê mantıqi niya ro; ‘’Ez, ebe zonê ma, roman bı bo, çı beno bı bo, nêwanena’.
İyê ke niya vatêne u vanê, çı hêf ke qediyê.
İyê ke qet meraq nêkerdê u nêwendê, ê ki rastiya xa ra vısiyê.
İyê ke nê romani wendê, qesa inan ra kıfş bi.Çı ke qalê nê romani kerdêne, qalê biyerê ke roman de derbaz biye, kerdêne.
Zê her çi, wendene ki bı zeriye wa. Eke zerê mordemi de çiyê bêro, mordem ke bı zeriya xo çiyê bıwazo, keno.
Eke mewazo, nêkeno. Wendene ki niya ra.
Şıma ke bıwazê bı zonê xo de ju roman bıwanê, wanenê
Şıma ke mewazê, nêwanenê.
Ruhê nê romani, qelema xo, qal kerdene, xoritiye, hiratiye, tengiye, karê reqne kerdenê, bê şık çiyê de bin o. No, karê wendoxan u karê reqnekaran o.
Mesajê KILAMA ŞİLANE, ke en veren de muhum, no wo ke; ‘’kes nêşıkino vaco zazaki de zonê roman çin o’’.
Est o. Zaf xori, zaf hira, zaf ki dewlemend est o.
Est o ke, ‘şıma’! hayrê çı niyê.
‘’Şıma hayrê xo niyê’’.
Eke KILAMA ŞİLANE, bı tırki biyêne, yanê ke bıbiyêne ‘’ŞİLANIN TÜRKÜSÜ’, şıma o waxt wendene ra ‘zamet kerdêne’, ez zanena.
Seba ke ez nê halê mayê xırabıni zanena, mı KILAMA ŞİLANE’ nusna.
Roman nusnayene, zaf karê de çetin o. Seba wendoxan, tenya wendiş zanıtene bes a, hama seba nuskarê romani, tenya a bes niya. Nuskar, gereke, bı bo wayirê qelemê de xoriye, no, ju. Ebe zono ke nusneno, gereke ê zoni ra bi bo bandor. Tesirê xo, gıraniya xo, gereke pêyda bıkero. Naye ra ciya, gorê qelema xo, gorê metod u xuya xo, veng peyda bıkero.
No, ruhê romaniyo.
Metodê qal kerdene, hunerê qelema nuskariyo. Nuskar, gereke prensibê romani bızano. Fantaziyê xo, peyda bıkero, ebe fantezi, raya qeleme gereke bıxemılno. Reng u kesayetê qehremanê romani, kamiye, profil u xuya qehremanê romani, zelal bıkero.
De ‘çı bızanıme’?, Her çi ra ver, şıma ke ju roman nêwanenê, nêwendo, şıma ke eleqedar nêkeno, xora derheqê romani de rexnê ma, zaneyê ma, seba şıma niyo.
Şıma ke nê romani nêwendo, mesajê Firari u Şilane, xora nêzanenê. Persa şıma ki çin a.
O waxt ne babeta nê romani, ne adırê koyan, ne şewê ke Firari mabêne ‘vindibiyene de’ derbaz biyo, ê rayan, verojan, hewla u Ziyaretê Karêri, teberikê ke kewtê bınê lınganê eskeran, belengaziya dewan u dewıjan fam nêkenê.
O waxt şıma eşq, şıma qesasê heskerden nêzanenê. Ne sondê Şilane ke seran ra tepya resto cayê xo, ne mızgina ke mordem xo bı xo dano xo, fam nêkenê. Biyerê ke roman de derbaz benê, ebe waxtê ê biyeran, ebe hal u merhalê ê waxti, ebe psikolojiyê şar u eleqedariya mordeman, resmê de ê waxti mısneno şıma. Resmê romani, zê resman u fotoxrafan niyo.Yanê tenya ebe qaytkerden, şıma resmê romani nêşıkinê bıvênê. Seba ke şıma wazenê ‘resmê romani’ bıvênê, gereke şıma romani bıwanê. Romanan de, gorê dewrê nusnê xo, tayê tarıqe, tayê psikoloji, tayê felsefe, tayê sosyoloji, tayê siyaset est o.Hama roman bı xo, ne ju kıtabê sosyalojiyo, ne kıtabê tarıqe, ne kıtabê felsefeyi niyo.
Romani, mektube niyê…
Rastiye, mı no nusnê xo de, niyetê mı, derheqê romanan de derga derg qal kerdene niyo. Niyetê mı, zonê ma de roman u eleqedariya romani ra tayê qal kerdene bi. Numunê mı, coka ke, KILAMA ŞİLANE bi. Eleqedriya wendoxan u nê romani, fıkrê mı ra peyda kerd bi. KILAMA ŞİLANE, bı layiqiya ke heq kerde bi, reste cı?
Hem ‘heya’, hem ‘nê’.
‘Heya’, çı ke ebe zonê ma wo ke zaf pêrişan vırdê, qedexe u inkar kerdê, nusiyo.Çoka ek KILAMA ŞİLANE, na pêrişaniya zonê ma ra, gorê xo ju cewab o.
‘Nê’, çı ke, seba ke zonê ma pêrişan o hina, wendoxê zonê ma ki ‘pêrişan ê’.
Xezna zonê ma, bınê qılêr u qefçıliya pêrişaniye de gereke ma vecime, zelal bıkıme. O waxt şıma u dınya aleme vênenê ke, na xezna de, romani zaf vecinê.
KILAMA ŞİLANE, na xezna de veciya.
Na xezna, ê ma wa.
Na xezna, şımayê ke hina nêwendê, hina na xezna zonê ma fam nêkerdê, ê şıma wa.
Mordemo ke xezna zonê xo fam mekero…
Se ke KILAMA ŞİLANE de, kılmek amo nusnayene;
‘’ÇIMÉ EŞQİ KOR NİYO, EGER KE ŞIMA KOR MEKERÉ..’’
Rast ke ‘çımê eşqi kor niyo’, hama mordem be xo ‘ çımê eşqi kor keno’.
Ebe nezan u nezantiye, ebe fam koriye..
Fam koriye u nezantiye, mordemi ra xırabiye kenê.
Nê çiyê ke mı cor de kılmek nusna, tayê mesajê KILAMA ŞİLANE’ yê.
Mı nusna, wendene ê şıma wa.
Şıma u kêfê xo.
Hama kêfê şıma, zonê ma ra xırabiye u neheqiye mekero. ‘’Hew!..’’Bexte şıma de ra’’…!!
İlhami Sertkaya
26-2-2010
