Eke ez çin bî, welat çinayî rê beno? – Alî Beytaş

Însan kotî bî pîl, beno sey uca. Sey mal û milkê ucayî beno ebedî. Sey gul û neferê ucayî beno ya û permelîno. Darberê ucayî de huyîno û berbeno. Aqil û famê merdimî ra uca qet nêvejîno. Zereyê mezgê merdimî de resimê ucayî virazîno. Zehna merdimî ra qet nêvejîno. Cayê bîyayîş û pîlbîyayîşê merdimî tim-tim, her roje-her roje sey sîya leşa merdimî merdimî dima r’ o. Însan çiqas ke uca ra dûrî bo kî, nêmêde xo her tim uca r’ o.

Uca, welat o.

Welat, zehna serê însanî yo. Welat goşê însanî yo. Welat can û ruhê însanî yo. Însan bê welat, welat kî bê însanî nêbeno.

Labelê ez muso. Welat bê mi, ez kî bê welat xeyal keno. Welat mi ra, ez kî welat ra dûrî yo. Kam çi zano, birîna zereyê min û xeribîya mi. Çimê mi berbenê. Ez roje bi roje, direm bi direm hêlîno. Kamîya xo ra hêdî-hêdî, game bi game beno dûrî. Çiqaş çîyêde xirabin.

Kamî rê çi qisey kerî? Kamî ra se vajî? Ma mi vat, kam goşdarîya mi keno? Kam hetkarîya mi keno? Kam vano, “Heya, ti raşt vana”?

Ez xo ra kewto dûrî. Fikr û xeyalê xo ra kewto dûrî. Huyayîşê mi, qiseykerdişê mi bi ziwanê şarî yo. Ez hewnanê xo bîle bi  ziwanê şarî vîneno. Mi de çi mendo ke? Hem şarî ez mi  ra fişto dûrî, hem kî mi bi xo, xo xo ra kerdo dûrî.

Hîkayeyê kesanê sey mi zaf kan ê. Hîkayeya mi kî xeylê kan a. Naye ra zaf wext raver, serre 1978 bîye. Hona aqilê mi sereyê mi de nêbî. Ez palê şarî bîyo. Înan vat, mi kî kerd. Înan nuşt, mi kî wend. Ne çimanê mi ez dîyo, ne goşanê mi ez heşno. Mîyanê şarê xo de, zereyê welatê xo de xerib-xerib ciwîyo ez. Ne ez hayrê xo bîyo, ne kî welat hayrê mi bî. Çimê mi rojê welatê mi de qet nêhuyay. Şew û roje qêrî û wêrîya mi bîye. Ziwanê mi qet nêvinet. Bî ya vat, “Yaşasın sosyalizm” (Wa biciwîyo sosyalîzm), bî qapan vat “Tek yol devrim” (Rayîro tek şoreş). Na şamatî mîyan de ne mi welatê xo ra pers kerd, ne kî welatî mi ra pers kerd. Kilamanê ma mîyan de qet welat çin bî. Welat zereyê mi de, ez zereyê welatî de xerîb-xerîb amo û şîyo. Sey pîyayêde xerib. Sey yew pezkovîya reboke. Sey yew pîyayo xêx. Sey yew pîyayo kerr û lal. Ez lal, welat lal mendîbî serra zereyê mi de.

Rojan ra rojê, yew pîya yew kilame vate. Mi ra dûrî bî. Labelê sewda kilama ey zereyê welatê mi Kurdîstanî ra ameyêne. Sewda xo, sewda ma kurdan bîye. Weş-weş, rind-rind,  raşteraşt ameye goşanê mi na sewda nazike. Hêdî-hêdî leşa mi ra bîye vila. Hêdî-hêdî ez bîyo sewda a kilame, a kilame kî bîye sewda zereyê mi. Bi a sewda, mi kamîya xo şinasnaye. Bi a kilame, mi welat, welat kî ez nas kerdo.

Xeribîye zor a. Bêkamîye zor a. Nika xeribîya zereyê mi darîya we. Ez û welatê xo yewbînî şinasnenîme. Labelê ez hona xerib o. Ez xeribê welatî yo, welat kî xeribê min o.

Kamî ra se vajî? Kam goşdarîya mi keno? Koçberî  kesê xerib ê. Xeribî kî welat nas nêkenê. Welat hetê de berbeno, xerib hetê de berbeno, ez hetê de berbeno.

Eke rewşe nîya dewam bikero, welat bê mi, ez kî bê welat maneno. Ney ney. Ge-ge ez nîya bêhêvî qisey keno. Şima vatişê mi mecêrê çimanê xo ver. Çimke hêvî estbîyayîşê însanî yo. Însano bêhêvî, keso merde yo. Hêvîya mi a ya ke hesreta min û welatî zaf nêzdî de qedîna. Çimke welat ke çin bo, ez çinayî rê beno?

Labelê eke ez çin bî, welat çinayî rê beno?

Alî BEYTAŞ