Des serrî bê Ahmet Kayayî

Destê Edîtorî ra:

Merdişê deyîrbazê kurdî Ahmet Kayayî ser ra 10 serrî vêrdî ra. 10 serran ra raver bîyo ke însanan ey ra çatal û koçikî eştîbî, nika înan ra tayê zonê (ziwanê) kurdkî de kilaman vanê, tayê kî xo jê (sey) roşnvîr zanenê.

Deyîrbazo namdar serra 1957 de Meletî de ame dinya, may û pîyê xo Semsur ra yê. Ahmet Kayayî dibistan Meletî de wend û şeşserrîya xo de pîyê xo ey rê temburê xelate kerd. Seba ke may û pîyê xo feqir bîyê, înan 1972 de bar kerd şîyê Îstanbul. Uca (uza) de Ahmet Kayayî tayê karê qijkek û zorî kerd. Bi xo Ahmet Kayayî no taw ser o nîya qisey kerd: “Mi besenêkerd şarê Îstanbulî de qisey bikerîne. Kincê înan, qiseykerdena înan cîya bîy. Ez henî ciwîya ke jê (sey) înan bibî, nîya qisey bikerîne. Mesela rojê şîya terzî û xo rê goreyê înan ju (yew) pantalon da deştene.”

15serrîya xo ra dime Ahmet Kaya her serre tenêna kot (kewt) sîyaset. 16serrîya xo de sebebê ju (yew) afîşî ra ke ey naybî dês ser, kot hepis. Dima, tayê komelan de gureyayîşo sîyasî ra dewam kerd. 1985 de xeylê gure ra tepîya kaseta xoya verêne vete: “Ağlama Bebeğim” (Meberbe pitikê mi), tepîya kaseta dîyine “Acılara Tutunmak” (Zeleqîyayena Dejan) vete. Albuma xo “Şarkılarım Dağlara” (Kilamê mi koyan rê) serra 1994 de rekorê şikit û nêzdîyê hîrê mîlyonî albumî ameybî rotene. Heta o taw Ahmet Kaya populer bî, labelê beno ke zerrîya xo tenge bîye.

Vurîyayîş 1999 qewimîya. Ahmet Kaya 10. guciga 1999 de ju (yew) şewa komela rojnemegeranê Tirkîya de seba qiseykerdişê xo rastê hêrişî ameybî. Jê (sey) netîce, salon de her kes uştîbî ra û têfek ra marşê “10. Yil” (Serra Desine) vatîbî. Henî asayo ke tayêne kî waşt Ahmet Kayayî lînç bikerê. Veramîyay ra ey, seke perray ey ser. Xeyrê di deyîrbazan ra Ahmet ameybî vetene bi teber. Ahmet Kaya qiseykerdişê xo de sirf vato ke “Seba ke ez kurd a, kaseta mina ke nika vejîna, tede kilamêda kurdkî dana viraştene. Ez îdarekeranê televîzyonî ra ke zerrîya xo xirte saye kenê, vana ke na kilama kurdkî kanalê xo yê televîzyonî de neşr bikerê.” Nê qeseyan ra tepîya her het ra Ahmet Kaya ame hêriş kerdene. Fikranê xo de teyna mendîbî. Beno ke çaxêde xelet de qeseyo rast vato, çi esto ke bê destek û bêçare raya xo ra şîyo. A şewe ra tepîya xeylê dadgehanê Tirkîya ra çarna û peynîya peynîye de Tirkîya tekit şî Ewropa. Ahmet Kayayî besenêkerd xeribîya Parîsî de biciwîyo û ju (yew) krîzê zerrî ra dime sereyê (sareyê) xo na ro, roja 16.11.2000 de dinyaya xo vurnaye. Merdena xo ra ver Ahmet Kaya sozê xo de vindet û ju (yew) kilama kurdkî bi nameyê “Karwan” xelata şarê xo kerde.

No taw lînçkerdoxê Ahmet Kayayî, çiqas ke fîzîkkî mebîyêne kî, labelê manayêda manewî de hîna lînçkerdox mendê, çekuyanê “kurd” û “rakerdişo kurd” cênê xo fek. Tayê walîyê tayê şaristananê Tirkîya yê ke wextê Kayayî de qedexe kerdîbî ke CDê ey bêrê rotene. O tawo ke televîzyon û radyoyan de kilamê Ahmet Kayayî xafil de nêreşt goşdaran.

Rojnameyanê tirkan de xeylê xeberê zurayî neşr bîbîy. Rojnameya “Hürriyet”î, mavajîme, manşetê xo de Ahmet Kaya jê (sey) bêşeref hîtap kerdîbî û meqala xo de nuştbî ke guya Kayayî nîya vato: “Mi tomofîlê xo o welato bêşeref de caverda.” Ju (yew) roportajê xo de Ahmet Kayayî na xebera rojnamayê Hurrîyetî kerdîbî rast, vato: “Mi henî nêvato, mi va ke rîyê hîrê bêşerefan ra mi welatê xo de besenêkerd binişîne tomofîlê xo.”

Ahmet Kaya ewro hetê xeylê însanan ra yeno hes kerdene. Tirk û kurdî tede. Tayê estê ke boyna raya xoya dişmenîye ra şonê, tayê kî estê ke serran ra bîyê biaqil û zerrîveşayî û hunerê Ahmet Kayayî xo rê kerdê nimûne. Mezela Ahmet Kayayî hîna Fransa Parîs goristanê Père-Lachaiseyî der o. Mezele bêveng a, hama a şewe Ahmet Kayayî temaşekerdoxan ra vatîbî ke “Mi hertim vatêne ke şarê kurd û tirk ke hezar serrî pîya weşîya xo ramite, do hezarna serrî pîya biciwîyê. Labelê gerek ke şima kî rastîya kurde qebul bikerê.”