Kurd û armenîyê ke bi hezaran serrî yo ke pîya ju cografya de weşîya xo ramenê û ristimê bawerîya xo îtîqadê mazdeîstî ra cênê, hona kî xeylê hetan ra sonê ro jubînî. ÎP 301 de ke armenîyan xiristîyanîye qebul kerde, nê di şarî jubînî ra vişîyayî. Labelê mordem gereke bîyaro zon ke armenîyî xiristîyanênî be zerrîya xo qebul nêkerde, zor û gonî ra ê bîyî xiristîyan. Înanê ke xiristanîye qebul nêkerdbî, ameyî hepis û îşkencekerdene, vêdnayene û rusnayene xerîbîye. Bawerîya mazdeîzmî zê kafîrîye, putperestîye îlan bîye û rêça xo Armenîstan ra darîya we. Pîrê zerdestîya Armenîstan (Maxî) remayî ameyî îta bawerîya xo ramite. Avantajê kurdan ser o armenîyan ê kultur û îtîqadê xû yo virên yekun red nêkerdo, na semedî ra bese kerd estbîyayîsê xo heta nika biseveknê.
Armenîstan de kî mordem no sentez teyna vîneno. Duştê pêro teda û şîdeî de xiristanîye mecbur mende ke tayê cayan de ebe îtîqado virên, mazdeîzmî de peymane rono. Mîsal, Anahîta zelale zê Meryem Ana ama vurrnayene û merasimê rîtuelî zê virên 15. tebaxe de amo viraştene. Nîya Aramazd bî Homayê Pîyî û Vahanê Girsî kî xo vurna bî Laz.
Homaya Anahîta Dêrsim de bena Meryem Ana ya kî Ana Fatma, Surp Sarkîs kî beno Xizir. Armenî seba Surp Sarkîs û kirmancî kî seba Xizirî her serre hîrê rojî roze cênê. Gaxanê kirmancan kî înan de beno Gaxant.
