Goreyê Hetkarê Serekîya Komîsyonê Çimeyanê Tebîîyan ê Herêma Federal a Kurdîstanî Dilşad Şabanî ra, ameyeyo serrane yê petrolî çar mîlyarî Dollarî yo. Labelê şîyayeyê butçe yo serrane 8 mîlyarî $ o, coka ameyeyê petrolî rastê şîyayeyan nîyo.
Boyna, Şabanî da zanayene ke duştê pêro texdîdê terorîstanê DÎ (Dewleta Îslamî) de qet yew şîrketê petrolî fealîyetê xo veranêda. Vetiş û rotişê petrolî hîna dewam keno. Mabênê 120 û 150 de hezarî varîlî petrolî îxracat benê bi Tirkîya. Bi Şabanî, hedefê peynîya emserî yê îxracatî 500 hezarî varîlan o. Karê yew varîlî, badê ke mesrefê şîrketanê petrolî û îxracatî ci ra vejîyay, dorê 60 – 70 Dollarî yo.
Şabanî rewşe nîya îzeh kerd: “Eke ma sey mîyan her varîlê Herêma Kurdîstanî bi 65 Dollarî hesab bikerîme, emser keno çar mîlyarî Dollarî. Herême bi qisimê nê ameyeyan meaşê karmend û karkeran dana. Qisimê kî seba deynanê banka yo ke verê cû girewtîbî. Seba ke pêro meaşê karmend û karkeranê Herêma Kurdîstanî bêrê dayene, îhtîyaco serrawextî heşt mîlyarî Dollarî yo. Ameyeyo serrane yê Herême bi xo 2,5 mîlyonî Dollarî yo. Coka, seba ke ma rastê nê îhtîyacî bêrîme, gerek rojane 500 hezarî varîlan petrol îxrac bikerîme.”
Heta nika hewt mîlyonî varîlî petrolî amey rotene. Tewr peyên, petrol ame rotene bi DYA û Meksîka. Şabanî gore kî “Se ra se yê ameyeyanê petrolî yeno Herêma Kurdîstanî. Qet yew Dollarî Bexdad nêame rusnayene, çike hukmatê Bexdadî hîna %17 yê para ma ya butçe nêrusnaya. Aye ra kî dot, Bexdadî meaşê karmendanê Herêma Federal a Kurdîstanî birnayê. Coka ma Dollarêk Bexdad nêrusnenîme.”
Seba ke Hêrema Federal a Kurdîstanî bê destûrê hukmatê Îraqî petrol îxracat keno, Bexdad vejîya mehkeme ke gerreyê Tirkîya bikero. Qerarê mehkeme ra gore Îraq neheq vejîya. Ancîya Bexdadî Dadgeha Federal a Îraqî ver de duştê Herême de dewa kerde ra, la reyna kewt bin. Her di qeraran ra gore îxracatê petrolî hetê Herêma Kurdîstanî ra qanûnî yo. “Dewaya peyên a Bexdadî verê dadgeha Teksasî (DYA) de bîye, badê ke Herêma Federale keştîya petrolî rusnabîye DYA. Fayna, qerarê dadgehe hetê kurdan de bî. Beno ke gumanê tayê welatî estbîy ke petrolê kurdan biherînê û nîya têkilîya xo ya mîyanneteweyî bi Îraq bişiknê. Labelê bi qerarê dadgeha Teksasî nê gumanî vila bîy. Ez bawer a ke waştiş seba petrolê kurdan do zêde bibo, bitaybetî welatanê Asya û Ewropa ra”, Şabanî no derheq de va.
