Komela Heqanê Merdiman (Mordeman) ÎHD ju (yew) pêserameyîşê çapemenîye de netîceyê gureyayîşê xo yê kommezelan ser o da zanayene. No pêserameyîş de ÎHD melumatê muhîmî day. ÎHD eşkera kerd ke Kurdîstan de heta nika 88 kommezelî amey dîyene û nînan de 1.298 kesî sîvîlî û yê gerîllayan wedarde bîy.
Endamê ÎHD avûkat Reyhan Yalçindagî qiseykerdişê xo de va ke serra 1989 ra tepîya cengê ke cografyaya kurdan de ame viraştene, tede ro qaydanê peymana Cenevre nêame rîayet kerdene. Sîstematîk qaydanê cengê zereyî amey xeripnayene.
Yalçindagî çar persanê na mesele ser o vindet ke gerek cewabê înan bêrê dayene.
- Hefedê bombayanê kîmyewîyan û kiştişê xisimanê qurbanan çi bî?
- Sebebê îşkencekerdişê meyîtan çik o?
- Qetlîamo sîvîl ame wedaritene?
- Qey metodî estbîy ke kiştişê domanan ame wedaritene.
Yalçindagî ra gore gerek ke cewabê nê persan AKP û pêro hukmatê ke nê hîris serran de kar kerdê, eskerî û burokrasî bidê.
Sekreterê şubeyê ÎHD Racî Bîlîcîkî çapemenîye rê wend ke “Herbo ke 30 serran de noca (naza) ame kerdene, qet çîyê çareser nêkerd. No usûlê cengî tek viraştişê bi seyan kommezelan tey ardo.” Bîlîcî heto bîn ra kî qalê mezelanê Hîzbullahî kerd. Nê mezelan de heta nika 10 cayan de 54 meyîtî amey dîyene. Mezelanê bînan de ke hetê dewlete ra ame kinitene, hata nika 26 mezelan de 171 meyîtî amey dîyene.
ÎHD wazena ke dewlete ju (yew) databas, yanî bankaya zanayîşî rono û nîya pêro enformasyonanê ke arşîvê dewlete der ê, êndî (êdî) eşkera bikero.
Lîsteya kommezelan ê ÎHD ra na ya:
- Dîyarbekir: 19 mezelî, 216 meyîtî
- Sêrt: 15 mezelî, 206 meyîtî
- Bidlîs: 13 mezelî, 251 meyîtî
- Wan: 9 mezelî, 149 meyîtî
- Êlih: 8 mezelî, 102 meyîtî
- Colemêrg: 6 mezelî, 68 meyîtî
- Çewlîg: 6 mezelî, 68 meyîtî
- Şirnex: 4 mezelî, 80 meyîtî
- Mêrdîn: 4 mezelî, 35 meyîtî
- Xarpêt: 1 mezele, 50 meyîtî
- Agirî: 1 mezele, 41 meyîtî
- Dêrsim: 1 mezele, 19 meyîtî
- Îdir: 1 mezele 14 meyîtî
- Entep: 1 mezele, 10 meyîtî
