TRAJEDÎYÊ MA RA, JU PELE; ÎDRÎS, AZAD, METÎN – İlhamî Sertkaya

Şima ke rind biwanê, no trajedîyê nê pî û di lajekê xo, hal û merhaleyê tarixa ma, rind nîşan dano.

Gege ju numune, bedelê hazar analîzan û maqaleyan o. İdrîs Ekîncî, Çewlig ra bî. Mordemêde bejnderg, mordemêde jîhatî û zanaye bî.Welatparezêde aktîf, endamê tevgera ‘KUK’ î bî. PDK ra(Partîya Demokratê Kurdistanî) ameyêne.1970 an de, Çewlig de, verba faşîstan û xayînan demê pêrodayîşî bî.

Weçînîtîşê beledîya de, seba ke welatparezî bîbî lete bi lete, xeta û şaşîya înan de, raya peyêne, MHP qezenc kerdbî.TOB-DER û di komelê bînî, cayê welatpazeran bî. Îdrîs, nê rojan de, mabêne ma de zê pukeleke gêrêne. Kotî de ke, erişê faşîstan bibîyêne, Îdrîs uca de bî. 1979 de, rojêde zimistanî, zerreyê şuka Çewliği de, der û dormê bîna beladîya ke, MHP yîjan henî rehet nêşikîyêne hereket bikere, saya esker, polês û çeteyê nasnêkerdeyan ra, binê sîya înan ra gêrêne, ancî pêrodayîş estbî. Zerê bîna beledîya de, vengêde teqaye ame. Ma, komêde şoreşvnî, verê keberê bîna beledîya de bîme.Qatê corî de, dima nê teqîyayîşî, İdrîs merdîwanan ra ju destê xo estbî serê sêneyê xo, leweyê ma de, serê vare de gina war ra, şehîd bî. Naye ra dime qal derg o.

Çîyo ke ez wazena qal bikerî, dima şehîd bîyayîşê nê mordemê kibar, jîhah, zane û welatparezî yo. Domanê Îdrîsî, Metîn û Azad; serran ra tepya bîyê pîl. Ma, rojê rojnameyanê Tirkan de wend ke, 2003 de, Estemol de mîlîtanê Êl Kaîde’yê ke Sînagogê Îsraîlan, balyozxaneyê Îngilîzan ebe bombe eriş amebîy ser û bi desan mordemî merdbîy, mîyanê nê gonîweran ra nameyê Azadî derbaz bîyêne. Azad, yanê lajê Îdîsî, oxro ke bîyo mîlîtanê Ereban, Êl-Qaîde’.Seba înan û nameyê înan gonîya însanan rişneno. Nika kamejî welat de, seba erebanê fanatîk û gonîweran çi kerdo û çi keno, ma nêzanenîme. Weş o, merdo zî nêzanenîme. La no tenya ney, nê rojanê peyênan de, birayê Azadîyo pîl, yanê lajê Şehid Îdrisîyo pîl, Heleb de, ebe muxalefetê îslamîyo ke verba Esadî herb der o, mabênê înan de kişîyo.

Ne Esad, ne El-Qaîde, nê zî muxalefetê Esadîyê îslamî, qet eleqedarê xo û demorasîye çînî yê.

Hêy, Dinya hêy! Hêyfê nameyê Îdrisî. Hêyfê ê lajê êy ke, seba Ereban, seba gonîweranê şarî, modem kişenê. Her di birayî zî se ameybî no hal, karê pîsporan o. La zerreyê mi de no vajîya ke, îllam ke şima wazenê ‘mordem bikişê’, qetilkarê pîyê şima, Çewlig de verê çimanê şima der o.

İlam ke şima wazenê çîyê bikerê, qey seba şarê xo nêkenê? Şima qey mecburê ke, dişmenê şarê ma ra benê kay?Xemê kamejî ‘Ereb û Merebî’ yo ke şima mirenê, kişînê, kişenê? Çi maneyê xo esto ke?
Bandura konlonyalîstan, mezga şarê bindestî, zaf hetan ra xerepnena, rastîya xo ra fîna durî. Rastîya xo ra duri bîyene, trajedî yo. Na Dinya de, şarêde zê ma çîn o ke, rastîya xo de honday durî bîyo û seba dişmenanê xo nêxebetîyo. Çike, na Dinya de, şarêde zê ma çînîyo ke binê bandure de honday zaf û derg bimano. Gege aqilê mordemî se ke ‘vindo’ henî beno. Mordem o waxt nêzano se vajo. Şarê ma ra ewro çiqas kesî hona ebe partîyanê înkarcîyan der ê?Ê yê ke hona no hal der ê, bandurkarî mezga înan zî xora çerexnê. ‘Zerreyê pîzê masuyan de, masuyê qijkekî juminî wenê’ keko!Coka ke herbê bindestan zaf çetin o.Verende verba psîkolojî û kompleksê xerepîyayî herb beno. Çike ‘heskerdene’, îta de xerepîya, bîya çewte.Eger ke nê nusneyê mi, ewro zaf kesî beşe nêkenê biwanê, fam bikerê, maneyê naye no wo. ‘To, zonê to ra, rastîya to ra visnê. Ti, zonê xo ra zêde, zonê asîmîleyî ra hes kena keko’!Merhalewo nîyanên de, endî ‘Ti’ seba xo nê, seba celadanê xo xebetîna keko!Ti endî seba rastîya xo nê, seba dişmenanê xo dana pêro keko!

Di lajekê Îdrîsî, trajedîyê ma ra, ju numune wo.

Na xirabîye, no xezebo xorî û derg, kotî ra ame sarreyê şarê ma, ya Homa, ya Xizir!

‘Guna’ şarê ma çi bî ke, ma hona binê bandura Tirkan de, nîya vila, nîya derbaderb, nîya bi derd îme? Ma Heleb de, Baxdat de, Filîstîn de, seba şarê bînan mirenîme, seba şarê xo ‘bêçika xo nêlewnenîme’.

Asteyê Îdrisî, asmênê Çewliğî jan dano, dejeno.

Kamî ra çi ke? Xemê Kamejî şarîyo ke?

Ma ra huzin, ma ra hêyfkerdena xorîye manena.

Qesî bike Çewliğ! Bê zon! Domanê ma qey nîya benê kayê şarî, mirenê, kişîne? Meyîtê domanê ma, Helep de, Bagdat de, Afganîstan de, Fîlîsîn de, welatanê durî de, kuçan û koyanê xerîban de, bê mane û bêkes vila yê?

N’êro xemê kamejî kutikî yo?

Ax….

İlhamî Sertkaya
18-8-2012