Tirê HDP bîya rehîneya çepgiranê tirkan?

Roja 11. gucige de kongreya HDP de sereko newe ame weçînitene. Ez vana weçînitene, la eslê xo de tesdîq bî, çike zereyê HDP de êdî weçînitişo demokratîk kî zaf çin o. Hetta kemalîstan de namzedî yenê weçînitene, la HDP de ney. Çike partî zanena ke bingeyê weçînitoxanê xo zafêrî kurdê welatperwer ê ke raya xo nêdanê çepgiranê tirkan ke partî de bênîsbet temsîl benê.

Her cayê Kurdîstanî ra otobusî organîze bîyî û milet berd Anqara ke beşdarê kongre bibê. Ti nîyadanî atmosferê kongre de, ti vanî qey keyf û şayî ya. Seke heto bîn de Efrîn ha yo verê jenosîdî de nîyo, seke çend wext ra ver şaristanê Kurdîstanê Vakurî nêameyê wêran kerdene. Temam, merdim xo xirt û xoverodayox nîşan bido, la çi zerar eke merdim tikê eleqe musneno derdê kurdan rê? Beno ke seba çepgiranê tirkan pêro nê çîyî tena şov ê, la kurdê ke zereyê partîye der ê, înan rê se bîyo?

Heyf o

Sey hemserekî Sezaî Temellî weçinîya. Profesorê ekonomî yo, keso ke cuya xo de eleqeya xo bi dewaya kurdan zaf çin bîya. HDP ra ver partîya ÖDP de xebitîyabî. A partîya ke duştê hêrişê Efrînî de nêwaşt vengê xo vejo û herinda ci de pêşnîyaz kerdbî ke wa kurdî zereyê Sûrîyêda yewbîyaye de weşîya xo biramê. Merdim ke qayîtê namzedanê HDP yê bînan keno, tena eşkeno vajo ke heyf o. Ê tirkê çepgirî sey Temellî ûêb. ke mîyanê partîyanê tirkan de panc ray nêgênê, zereyê HDP de eşkenê xo derdê kurdan ser a xurt bikerê, derheqê îstîqbalê kurdan de qerar bidê û xo bidê pîrozkerdene. Xwezî bi înan bo.

Ê kesê ke nika vane “E? Ma se bîyo? Mehmet Metîner kî kurd o, ey de nîyade.“ De, wexto ke Mehmet Metîner endamê partî bîbî, ê kesê ke ewro nengan çînenê, o wext Metîner hetê înan ra kî zerrî ra goynîyabî û seveknîyabî. Coka: rew ra kesî megoyne. Kam zaneno ke meşte se beno? Zereyê pêro HDP de qet kurdo bîn çin o ke tim Metînerî kenê mahane? Mi ra persenê, ez vana na nêweşî û alerjîya kurdbîyayîşî ya. Xora coka îdeolojîya HDP de behsê “şaran” beno, kes qalê kurdan nêkeno. Nêvanê ke pêro Tirkîya kurdî qir kerdî û hema kena. Ney, înan gore tena “Erdogan şaran qir keno”.

Wextê kongre de Sezaî Temellî qisey kerd, her kesî rê selamê xo dayî û selamdayîşê xo de nê şaristanî rêz kerdî: Riha, Tekîrdag, Karadenîz, Cukurova, Îstanbul û Anqara. Ma şaristanê kurdî kotî yê? Ê şaristanê ke semedê qoltuxanê xo ameyî xan û xirabe kerdene? Pêro qiseykerdişê xo de qalê kurdan nêkerd, tena qalê “şaran” kerd. Sewbîna qiseykerdişê xo sey qiseykerdişanê bînan yê çepgiranê tirkan vîyart: tikê sloganî, tikêna ekonomîya çepgire, la qet yew çekuye derheqê qirbîyayîşê kurdan de nêvato. Nêvato ke bi desserran û seserran o ke kurdî hetê dagîrkeranê tirkan ra qir benê, nêvato ke heqê kurdan yê çarenuştişê xo esto. Nêvato.

Seba tirk û ereban HDP bîya platformêde xomusnayîşî.

Hemsereka bîne Pervîn Buldan a ke hetê Ocalanî ra kî favorîze bena. Pervîn Buldana ke wextê xo de mektuba Ocalanî bi kurdkîya hende xirabe wendbîye ke çarnayoxan bi xo ozr waşt ke nêeşkenê biçarnê, a ya. Qiseykerdişê aye rind dest pêkerdbî, selamê xo dabîyî sîyasetmedaranê HDP yê tewqîfbîyayeyan. La dima qehremanê sey Mazlum Doganî bi çepgiranê tirkan yê Denîz Gezmîş û Mahîr Çayan têver o nayî. Na çi qarnaşî ya, çi milqî seba şehîdanê sey Mazlum Doganî ya?

Peynîye de kî Leyla Xaled silayîye bîye, Cebheyê Şarî yê Raxelisnayîşê Fîlîstînî ra, dişmena Îsraîlî ya eşkeraye (xo vîr ra mekerîme, 2013 de Leyla Zana a giran rexne kerdbî, çike Xaled yew qiseykerdişê xo de çinkerdişê Îsraîlî waştbîyo). Qiseykerdişê xo de Xaled çekuya Kurdîstanî ardbî ziwan, çîyo ke HDPijî bi xo nêtewrayî. La ney ra teber a propagandaya xo ya erebanê çepgiran û dişmenîya Kurdîstanê Başûrî û Îsraîlî kerde vila. Yanî, zereyê partîye de tîtîzkî dîqet kenê ke çekuya Kurdîstanî mevajê û Tirkîya sey welato muşterek nîşan bide, la eke fîlîstinijî bi xo dewleta Îsraîlî red kenê û wazenê xoser bibê, problem nîyo?

Seba çepgiranê tirk û ereban HDP bîya platformêde xomusnayîşî. Ê eşkenê xo eşkera-eşkera temsîl bikerê, la kurdî mecbur manenê ke xo binimnê û xo kerr û lal bikerê? Na qisa şima rê goşare bo: kamo ke to ra bi ruh û hîsîyatê to hes nêkeno, peynîye de do to caverdo. Ma rê çi ereb û tirkan ra ke kurdênîya ma tehemûl nêkenê? Nîya HDP seba Tirkîya kî avantajêda girs a. Çike demo derg de îdeolojîya partî do mesela kurdan binê meslehetanê Tirkîya de wedaro. Çepgirê tirkê ke têkoşînê kurdan sey xoverodayîşo heqdar o ver bi dewleta dagîrkere nêvînenê, HDP sey kayê xo vînenê û bi cesareto rîgirewte duştê vate û waştişanê kurdîstanijan de vejîyenê. Sey nimûne, serra 2015 de Ertugrul Kurkcuyî rexneyê parlamenterê kanî Mehmûd Alinakî kerdbî vatbî “Wa Alinak şoro sîyasetê xo yê kurdî bi temsîlkaranê kurdan hel bikero”. Çike ey ra gore xora HDP temsîlkara kurdan nîya. Coka ma tena çepgiranê tirkan rexne mekerîme, la temsîlkaranê ma yê kurdan kî rexne bikerîme ke destûr danê na bêarîya înan.

Sembolî çiqas muhîm ê?

Sembolî çiqas muhîm ê? Ziwan û kulturê kurdan çiqas muhîm o? Dewaya kurdan? Derdê kurdan? Ez pers kena, tirê qet mumkîn o ke reyêk, tena reyêk, seba serekî kurdêk bêro weçînitene ke zereyê komelê kurdan ra yeno û pê kultur û ziwanê kurdan zaneno?

No nuşte bi destûrê nuştoxî seba DêrsimInfoyî çarnîya kirmanckî (zazakî) ser.