Serekkomarê Tirkîya Erdoganî venga sarê xo dano vano ke dovîzê xo yê dugelan (dîwelan) hurdî bikerê û biçarnê Lîrayê tirkan ser. Ma no hewar kamcîn derdî rê derman bo?
Serra 2016 de dovîzê Tirkîya, Lîra, duştê Dollarê DYA de %20 yê erja xo kerde vîndî. Ser o kî ekonomîya Tirkîya 2009 ra nata reya juyine oncîya %1,9 tepîya şîye.
Semedê bêîstîkrarîya sîyasîye û herbê duştê kurdan ra xeylê kapîtalê Tirkîya şî teberê welatî. Çêregserra juyin a 2015 de reqemê sermayegozarîya dîrekta xerîbe 7,5 mîlyar Dollar bîye. Par, çêregserra juyina a 2016 de na hûmare ginaye 2,5 mîlyar Dollaran. Mordemo ke nêmserra 2016 û nêmserra 2015 têver o no, vîneno ke sermayegozerîya xerîbe %54 şîye peyser.
Faturaya şerê verba şarê kurdî û verba hêzanê sîyasîyanê bînan giran a. Ju dinyaya globale de sîstemê ekonomî yo bêîstîkrar û polîtîkaya antîdemokratîke krîzê ekonomî peyda kenê. Krîzê sîyasetî Tirkîya girewt binê tesîrê xo. Heto bîn ra no hal karê şîrketan keno zor. Mîsal, şîrketê teyara THY new aşman de 463 mîlyonî Dollar zerar kerd. Kêmasîya turîst û raywanan ra, no taw hîris teyarayê înan meydanê teyara de war de manenê.
Ney ra kî dot, sektorê turîzmî binê krîzî de naleno. Eke ma pêrar de têver o nîme, nêmserra parî no sektor 2,2 mîlyar Dollarî kêmî qezenc kerd. Hûmara zîyaretkerdoxanê Tirkîya 10 aşman de %40 şîye peyser, otelan de nêmeyê odayan tal bî. 2016 juna rekor şikitbî: wextê 10 serran de tewr şenik turîst par ameybîyî.
Wezîrê ekonomî yê Tirkîya Mehmet Şîmşekî verba rojnamegeranê dinya de vatbî: “Wextê Cengê Cîhanî yê I. ra nata, ma ewro zereyê krîzê tewr giranî der îme”. Serekkomarê Tirkîya Erdoganî keno ke nê krîzî ebe qiseyanê populîstan hel bikero, vano “darbeya teberî” ya. Tabî adresa qiseykerdena Erdoganî hetê ra gulenîst û heto bîn ra kurd ê.
