Dedo Salê û Xanima Ci Zora

Hemşehrîyêkê min, nameyê ey Quto yo. Dewa Pasûrî, Cixsey ra yo. Quto Fransa de viraştişê banan de kar keno. Wendiş û nuştişê Qutoyî çinî yo. La ew zey bilbilî franskî musayo. Pira cinîya cê ya kirde dayo pêro, şirawito tuxtoran het, Quto cinî verdaya ra û te ra vacî biranê cinî ra, vacî cinî bi xwi ra, la Quto rema rem remayo û ameyo Fransa. Gama ke qalê cinîya xwi keno, ewil ewnêno dewrê xwi ra. Hende ke cînike ra terseno. Peran kom keno, şino Diyarbekîr de çîyêke gêno, xwi deyndar keno û reyna yeno. Parîs de kar nêkeno, cayanê bînan de yo. Gama go şêro welat an bêro, yeno Parîs û yeno min het. Şewêke-di şewî maneno. Wexto ke welat ra gêreno a, min rê hîkayeyan vano. Herê wendişê ey çinî yo, la Qut zey vergêk o. Zano goştarî bikero û dima ra merdimî ra vaco. Par gêra a, min rê telefon kerd. Ez şûna sporî de bîya. Va, “Ez emşo meymanê to ya.”

Gama ke yeno zî, min rê baqlewa û bi hîkayeyanê neweyan yeno. Rişwet nêdo, ez ey keyeyê xwi de nêhewenena. Quto êrxatêko şêrîn o, ez goştarîya cê kena. Ew zî goştarîkerdişê min ra zewq gêno. Min ra vano: “Merdim nêaftareno to ra çîyêko lemite vaco, ti nêkenê xwi vîr ra û şinê hevalanê xwi ra vanê.” Gama go min rê çîke vaco, ewil qasê çend qasikan heweno, hewno û vano, “Ezo enka mamostayî ra vacî.” A şan, reyna hewa hewa hewa, heta bî serdin.

“Çi yo Quto, ti reyna hewenê. Çîyêko newe esto?”

“Dedo Salê û cênîya yê Zora. Mamosteyê xwe ra vacî. Zerey banî pirî tituno şirît o. Tifingo kurmancî dês de aleqnaye wo. Bi qey ke tituno wişk zere kerdo pirî, ca çinî yo. Tûtî şirawitê kê keynaya xwi. Ew û Zora tenî kiye de yê.

Dedo Salê şeştî serre û herdîşa ey mîtroyî ke derg a.

Dewicî heme kewtê ra, tay aya mendê. Zerey Dedo Salê şina Zora. Zore ra vano:

– Gevzikê min hamewo. Kelê zerey min de wiştê we, binê navokey min veyşinenê. Delingan vece!

Zora:

– Bi min serd o. Adir b’erze soba, ma henî germinî bin, hema.

Dedo Salê şino war ra qocikan ano û keno soba. La qocikî hîy ê, nêkunê ta. Şino şûşaya benzînî ano, keno qocikan ro û soba kuno ta. La heycan ra şûşaya benzînî fekakerde vernîya soba de xwi vîr ra keno.

Zora zî delingê xwi vetê û mîyanê livînan de hêvîya Dedo Salê ya. Wele Dedo zî xwi şelêneno, şelwaran, tûmanan, perên, çîyê ke xwi ra nêverdeno. Xwi keno oryan. Kono verekey Zore. Şimşêr kalan ra anto, şer rê hedre yo. Bi ê away eşkeno pê kergan sere bibirno.

Zora rebene, çar panc tûtî zewecnayê, çar panêcê bînî zî werdî yê.

Dedo Salê kewto qal û qewxeyanê giranan. Di a gavike de, Ristemê Zalî zî nîno vîrê yê. Yê ci rê qalê Ristemî bikero, go vaco, ‘Ez Ristem a.’ Di hêlekan de xwe çanotê, binê ezmanan, serê hewran de vaz dano, heycan ra hayîya cê pey ra, şûşeya benzînî ra nêmenda. Ti xwi mevace a helahope de pîyê cê gunawo şûşeya benzînî ra û şûşa qelebîya.

Ew Zore ro jobînî bîyê sûrî, şimşêr di kalan de, di tê mîyan de, bîyê zey şiba gangize. A gavike nê şûşaya benzînî, eskerê romî teber ra veyn dê, Dedo Sal fek Zora ra veranêdano, pawa bîyo sîçirike, pîne û mendo. Nêza çawey bena, Dedo Sal boya benzînî gêno û zeke merdeyo dimay hewarîyan sere gor de berz kero û bizano haaa, merde ew o. Zore ra vano:

– Zorê, boya benzînî yena.

Zore zî cawo ke go yenê bizîyo de, vana:

– Boya benzînî wa bêro, çîke nêbeno.

Ew zî bi vatişê ya keno û xwi pawa nimneno, vaz dano. Di a gamike de benzîno rişyawo bîyo germin û bi kulpînî zere keno pirî alawey adirî.

Wir dî zî çîp zilût ê. Bi zor Dedo Sal xwi resneno eba, ro xwi û Zore lefêneno û mîyanê banî ra xwi erzenê teber. La keda înaya a sere, serê ewkê Dedo Salî de bena adir, bi ban wa bena wele. Tifingo kurmancî zî degurote, qapsûne ser o û adir reseno yê û ew zî gurmînî te ra beno. Dewicê ke nêbîya aya, vengê tifingî ra aya benê. Heya resenê verê kê Dedo Salî, ban beno rijik e.

Hecî Evdirrezqî vano:

– Dedo Sal, to çawey adir eşt ban?

– Ez se kerî? Zore va wa boye bêro, çîke nêbeno. Hew min dî ma di mîyanê kiley adirî de mendî.”

Badê qedîyayişê sanike, reyna Quto hewa hewa hewa, heta bî serdin.