Xeylê kesî wazenê û ceribnenê ke rew rawurzê, çêber (keyber) rakerê şêrê teber ke tenê bivozê (bivazê). Labelê voştene ke basît asena, henî rehet nîya – mesefeya qoltuxe û çêberî (keyberî) zor a. La, merdimî (mordemî) ke xo eşt teber, teber ra maneno.
Pisporanê weşîye ra gore problemê xeylê kesan tembelîya xo ya. Zafê însanan besenêkenê ke xo Înternet, televîzyon ya kî kay ra serbest bikerê ke şêrê teber. Çi esto ke voştiş însanî rê enerjîya newîye, sîrkulasyono rind ê gonî, hormonê şayîye, lingê pêtî û wucudêde weş û rindek ano. No semed ra voştiş, yanî weşîye bi rakerdişê çêberî (keyberî) dest kena ci.
Kam ke newe-newe vozeno, gerek ke giran-giran dest cikero. Xeylê voştoxê tezeyî wazenê ke lerze (leze) leşa xo bîyarê ra form. Na xelet a, gerek merdim (mordem) raver giran û hebê bivozo ke zerar ro xo medo. Xeylê însanî kî bawer kenê ke merdimî (mordemî) ke lerze voşt, no seba leşa xo daha rind o. Labelê kam ke giran vozeno, daha zêde kolesterîn veşneno û sîstemê xoyê seveknayîşî keno pêt. Kam ke goştin o, ya nêweşîya xo ke esta, ya kî 40 serran ra kokim o, pêşnîyaz bena ke voştişo xoyo verên ra raver şêro doktorê het ke kontrol bibo.
Aye ra kî dot, şima ke wazenê ke biîntîzam bivozê, gerek postalê rind û rast ê sporî pay bikerê. Her postal seba voştene nîyo, gerek formê postalî zaf rehet roşikîyo linga şima.
Esnaya voştişî de teşanîye qet rinde nîya. Heta ju (saete) leşa merdimî (mordemî) besekena ke rehet spor bikero, labelê kam ke ju (yew) saete ra zêde vozeno, gerek awe bişimo. Antreman ra ver kî şimitişê awe weş o.
Wexto rind seba voştiş kî şodir o, pêroj merdim (mordem) kî şikîno saetê bifetilîyo. Kam ke wazeno pêşewe bivozo, tewr tay rakotiş ra ver di saetî şêro voştene. Voştiş ra raver kî hertim 5-10 deqayî bi fetelîyayiş şêrê û virênîye de tempoyêde giran bicêrê ke wucudê şima germe bo. Tayê kesî kî hewtê de reyê, tepîya kî di hewteyî qet nêvozenê. Na kî xelet a. Gerek merdim (mordem) biserûber bivozo ke faydeyê ci estbo.
Nika çîyo ke şima rê mend, cayê xo ra rawurzê, çêber (keyber) rakerê û şodiranebivejîyê teber ke leş û mezgê xo bibê weş.