Şewa Çemê Merîçî

A şewe mi vîr ra nêşona. Yew şewa payîzê 1982 bîye. Di serrî koyan, dewan, serdan û şehran de, fekê merdene ra, sîndorê kiştişî ra, mabênê eskeran û polîsan ra, vêşanîye, têşanîye ra ez kewtbîya hal bi hal, axir yew şewe ez amebî leweyê çemê Merîçî. Mi hîna çem nêdîyo. La çîyo ke ez zanena, na şewe “ya mirena, ya manena”. Asmêno kewe rakerde, zelal û paka bî. Hêgayî sey xalîyê dirîyayî derg û hîra bîyêne. Asterekî asmên de beriqîyêne, çimê mi lerzêne.

Bawer bikerê, ne ters ne xof ne keyf ne zî xem…

Seke hîsê mi sereyê xo girewt û nê hêgayanê derg û tarîyan de vîndî bîbî. Goreyê musnayîşê di kesan mi înan ra xatir waşt û gamê xo verba hêgayî eştî. Her çî kez şîyêne, kewtêne mabênê lazutan. Lazutî henî derg bîyî ke bejna mi, dîyena mi, kerdî binê pelganê xo. Nika mabênê nê lazutanê dergan ra sey yew kesê korî şîyêne. Mi het û xetê şîyena xo vîndî kerd. Hêga nême ra sîndorê Tirkîya û Yunanîstanî bî. Ez kotîyê hêgayî der a nêzana, la vengê wesayîtê eskerî rind mi ra nêzdî mabênê hêgayî de ameyêne. Mi xo kerd çewt, meredna, vineta. Boya lazutan, boya wele, boya mazot û gazê wesayîtî dîrega pirnika mi ra ancîyêne. Vengê wesayîtî ke kewt dûrî, vinet, mi xo lewna. Kinc û kolê mi kewtê çi hal, ez tarî de nêzana, nêvînena. Hêgayo lanetin hîna nêqedîyo. Gelo no çemê Merîçî kotî der o? Ez şima ra vajî: çem çin o. Yanî, ê di pêyayî mi cayêde pirdê çemî ser o vîyarnê, la ez nêzana. Çîyo ke înan mi ra musnabî, di hetan ra di komê roştîye bî. Merikê bejndergî vengê xo şenik kerdbî, vilê xo verba goşê mi çewt kerdbî, bi hermeyê xo îşaret kerdbî û vatbî ke:

– Na roştîye qereqolê tirkan o, a roştîye sûka yunanan a, rind qayît bike, xo şaş meke, ver bi a roştîye ra şo.

De duman mi megêro, mabênê nê hêgayê lazutê dergî de roştîye-moştîye mi vindî kerdbîye û nika çi ra dime yew roştîye vînena, la nêzana yê kamî ya. Gelo ez se bizanî? De bêrê qayîtê na hekmete bikerê ke çi ra tepîya, na şewa peyêne de, bibo ke ez bi xo ver bi qereqolê tirkan şorî! Esas, no mi kişeno!

Hêga de vecîya, kewta cayêde rut. No cayo rut de, dûrî ra ge-ge wesayîtî ver bi a roştîye şîyêne. Mi fam kerd ke uca raye ya. Mi xo çewt kerd, giran bi giran ver bi raye şîya, cayêde minasîb de, tal de de vineta ke wesayît ke bêro, ebe roştîya ey nê panoyî ez biwanî ke bi yunankî ya zî bi tirkî nusîyo. Eke bi tirkî binusîyo, hey wax! Endî mi cihêtê xo şaş kerdo, eke bi yunankî binusîyo, ez rast ameya. Mêratê wesayîtî nêm saete ya kena nêame. Çi ra dime veng ameya, la ez gereke zaf bi diqet, balantîş qayît bikerî ke nê panoyî biwanî. Roştîya wesayîtî zê va gina panoyî ra û vîyart. Heya! Herfê panoyî sey qorê çewtinî asêne.

“De rawaze”, mi va xo bi xo. Endî şik qedîya, ez verba roştîye bi lerz şîya. Her çi ke ez şîyêne, roştîye bîyêne girs û hîra, vengî ameyêne, bînayî asayêne. Reyêna şima ra vajî ke na sûka qijkeke çik a, nameyê xo çik o, ez hîna zî nêzanena.

Ez kewta sixletîya însanan. Yanî, goreyê nê halî, ez raxelesîya.

La hîsê mi bîbî ser û bin. Ne keyf, ne kelecanîye. Ez a şewe ra nata xerîbîye der a. A şewe destcikerdena xerîbîya min a. Xerîbîya min a derge, a şewe dest kerdbî ci û hîna zî dewam kena.

Gelo bîyo çend serrî? Çi vurîya? Çi qedîya? Çi virazîya?

Çîyo ke çiman ver der o, Kurdîstanê Başurî bî wayîrê dewlete. Leteyê Kurdîstanê bînî de hîna bêdewletîya ma dewam kena.

Qey?

Çike nika ondêr kilama Tirkîyaya demokratîke esta.

Na kilame bi nê halî hîna zaf ma xecelnena. Ma nê fîlmî hîna zaf vînenîme. Ez xo rê a şîîra xo ya ke Çemê Merîcî û a şewe ser o mi bi tirkî nuştbî, çend çekuyan bi kirmanckî vajî: