Roja 5. a ke artêşa Tirkîya hêrişê kantonê Kurdîstanê Rojawanî Efrîn kena. Eynî dem de medya û çapemenîya Tirkîya de propagandaya girana zurekere yena kerdene.

Goreyê vateyê verênan “şehîdê cengî yo verên rastî ya”. Manaya nê qeseyî nê rojan rind yena dîyene. Tirkîya de çapemenî azade nîya, na xeberêda newîye kî nîya. Hukmatî xeylê wextî ra ver rojnameger û rexnegirî eştî hepisxaneyan, rojname û kanalê muxalîfî cadayî. Nîya hukmatê Tirkîya besekeno pêro xeber û melumato ke welat de beno vila, kontrol bikero. Kurdê Kurdîstanê Vakurî kî binê tesîrê na propaganda de manenê. Coka ma tîya de tayê nuqteyanê makînaya propaganda ya tirke rêz kenîme ke wendoxê ma baldar bibê. Her çîyo ke wanenê, wa bawer mekerê. Eke hukmatî weşanayo, xora zafane zur a.

1) PYD û PKK kenê yew, DAÎŞ kî erzenê werte

Hêrişî ra ver û bitaybetî wextê operasyonê tirkî de hema-hema her sîyasetmedarê tirkî têfek ra va ke PKK û PYD yew rêxistin ê. Herçiqas ke werteyê nê organîzasyonan de têkilîyê esta, bitaybetî têkilîyêda îdeolojîke, heta ewro qet aksîyonêde PYD zereyê Tirkîya de çin bî. Hetta çend serrî verê cû, serekê PYD Salîh Muslîmî seba muzakeran meymanê Anqara bîbî. Labelê fekê sîyasetmedaran û qelema çapemenîye ra îdîa vila bîye ke “hêrişê terorîstî” ke Tirkîya de ameyê kerdene, hetê PYD ra kî ameyî kerdene. Nîya ceribnenê ke PYD û PKK bikerê yew û bikerê dişmenê welatî. Seba ke verê rayapêroyîya dinya de pêbawer biasê, yewna zure na ya ke operasyonê Efrînî kî ver bi DAÎŞ a. La rastîya ke zafêrî YPG Kurdîstan û Sûrîye DAÎŞ ra pak kerda -ser o kî bi destekê DYA- na rastîye xo vîr ra kenê (Xora, 2012 ra ver DAÎŞ sînorê Tirkîya de bîye, xemê kesî de nêbî). Coka vatena hetkarê serekkomarî Bekîr Bozdagî ya ke PKK, PYD, SDF (mitefîqê DYA yê resmî) û DAÎŞ pêro pîya Efrîn vurnayo kerdo “halînê terorîstan”, zura bêbin a. Efrîn de DAÎŞ felan çin a. Hedefê nê hêrişî otonomî û heqê kurdan o.

2)  Raybero resmî yê propaganda esto

Goreyê raporêde ANF, serekwezîr Yildirim bi temsîlkaranê çapemenî ame pêser û înan rê rayberê weşanî da zanayene. Raporî ra gore Bekîr Bozdag, wezîrê asayîşî Nurettîn Canikli, serekê hetkarî yê AKP Mahîr Unal û musteşar Fuat Oktay beşdarê nê mîtîngî bîyî. Rayberê weşanî 15 nuqte yê. Kamo ke rîayetê nê nuqteyan nêkeno, bi îthîmalêde girs cezaya hepisî cêno.

Nê rayberî ra gore çapemenî vajo ke hedefê operasyonî yo verên seveknayîşê sîvîlan o û bido zanayene ke operasyon ver bi DAÎŞ bo. Boyna, xeberê şehîd û protestoyan medo. Serekwezîrî çapemenî îqaz kerdo ke menfeatê dewlet o milî rê rîayet bikerê û bi xeberanê çapemenîya xerîbe bawer nêkerê.

Goreyê yewna xebera ANF, dewleta Tirkîya merkezêde dezenformasyonî na ro ke pêro xeber, resim û îdîayê ke derheqê operasyonê Efrînî de benê vila, înan kontrol kenê. No yew usûlo klasîk yê cengê psîkolojîkî yo.

3) ÖSU eslê xo de terorîst a

Çeteyê ke hetê Tirkîya ra seba hêrişî yenê gurenayene, sey “Artêşa Sûrîye ya Azade” name benê. Nê çeteyî serra 2011 de amebîyî awankerdene, wextê xo de çekdarê layîqî tede estbîyî. Labelê ewro tena name mendo, çekdarê ke na grûbe de ca cênê, terorîstê kanî yê DAÎŞ, El-Qaîde û Ahrar el-Şamî yê. Nê îslamîstî hetê Erebîstanê Seûdî, Qetar ya kî Mîreyeyanê Ereban ra fînanse benê. Propagandaya tirkan ra gore nê çeteyî kewenê Efrînî ke ucayî azad bikerê, la eslê xo de ê bi xo terorîst û çekdarê radîkal ê ke nika hetê Tirkîya ra îdare benê. Çi heyf o ke na propagandaya Tirkîya çapemenîya dinya de kî neql bena.

4) Resim û vîdeoyanê sexteyan kenê vila

Meqaleyanê rojnameyan û programanê xo yê televîzyonî de medyaya tirke xeylê resim, vîdeo û montajanê sexteyan kenê vila. Nimûneyê ney zaf ê, la ma tîya de çend tenan pare bikerîme.

Kanalê TGRT vîdeoyî pare keno û tede vano ke “terorîstî nîya pira nîyayî”. La eslê xo de no vîdeo vîdeoyê Yemenî yo ke 15.01.2018 de neşr bîyo.

Sexteyê TGRT:

Orîjînal (Yemen ra):

Medyaya sosyale, bitaybetî Facebook û Twîtterî ser o xeylê resim û vîdeoyê xeletî pare benê. Nînan ra yewo namdar vîdeoyo ke pîlotanê jetanê tirkan musneno, o yo. La no vîdeo eslê xo de serra 2013 ra yo û pîlotanê hêzanê hewayî yê Hollanda musneno.

Sexte:

Orîjînal (Hollanda ra):

Kanalê HaberTürkî yew vîdeo weşana ke qaşo gama kiştişê leşkeranê YPG musneno. La rastîye na ya ke no vîdeo montajê fragmanê kayê komputure “Medal of Honor”î yo. Kanalî tena rengê vîdeoyî vurnayî û nîya seyrkerdoxanê xo rê xebera sextîye rote.

Sexteyê HaberTurkî:

Orîjînal (Kayê Komputure ra):

CEWAB BIDE

Keremê xo ra şîroveyê xo binuse
Keremê xo ra nameyê xo binuse