Pîrika mina kibara ke ruyê xo zê verojê koyan qefelîyaye û vêşayin bî, lêlê sodirî de, ebe ê vengê xoyê nermin û germinî cilanê ma ra bîyêne nêzdî. Destê xo, seba ke hewnê mayê xorî ‘ser û bin’ mekero, nermin û giran balîşna ma ra derg kerdêne. Dime ra, o vengo ke dîyaxan, moral û şewqat ruhê ma ra biyêne vila, barî bi barî amêne goşanê ma;

-Ez gorî, ez qeda, hasar be endî, ara xo bike

-Off ! Vinde dayê!

Bawo, ju nê, didi nê, o waxt new tornê xo estbî. Binê banê dewe de, na xanima ke qehrê ma antêne, ju bi ju, ma bi ‘hêyran-qurban’ hasar kerdêne. Dime ra sifre, xonça, non, de çi bizanime! Oncîya qehrê ma antêne. Mezra Homikî ya ke girêdayê dewa Pîrcanan (Karêr) bîye, bawer bikerê, ebe na xanime şên bî. Teyrî, va, honikîye, germîye, vengê renga rengî, ebe na xanime her sodir ‘hasar bîyêne’. Ma çi bizanitê ke tayê kesî ke mebê, ya zî ‘şorê’ ebe înan şên û şênatîye zî şonê. Pîrika mi na mezra de ebe xo, tenya nînan nêberde, zonê ma zî, ma ra cavirda û şîye.

Mezra Homikî, vîyalî, xîyalî, sodirê vengin û renginî, çar kêyê ke nêzdîye hîris kesî estbîy, ebe teyr û verojan, ziman, tîmukan, seba mi sêwî mendbîy.

Ez, a roje ra tepya sêwî ya!
Domantîya mi, sêwî mend!
Naz û tinazê mi, sêwi mend!

Mi fam kerd ke, ez endî xort a, domantîya mi binê xirabanê na mezra de menda. Waxto ke mi merdena pîrika xo heşêna, no domano sêwî, no ‘budelayê heqî’ koyanê Dêrsimî de, mabênê birran û çengelan de bî. De çi bizanime! Ez ‘fîrar’ bîya. La a roje mi fam kerd, rast ke ez fîrar a. Fîraro sêwî. Zerreyê mi lerza, xaba destê mi araq da. Her hal ke o waxt vayêde honik zî, araqê mi miştî kerdêne, ez rind nêzana. Ma birro ke ez tede bîya? Ez ê birrî de qet nêvecîya. O birr, xîyal û xemê mi zeleqna dar û gilanê xo ra.A roje ra tepya, roje û demêde newîye seba mi dest kerdbî çi. Şar û şaristan ra, koyan û sîndoran ra, şukan û welatan ra, çeman ra vîyarta, kemînan û astengan ra vîyarta ez. Nameyê mino bîn, ‘hesret û xeribîye’ ya. Waxto ke ez kê ra vecîya, ju birayê min, pit û virara maya mi de bî. Hîris serre ra tepya, nê rojan, mi ê birayê xo dî. Waxto ke pîrika mi vate ‘domana hasar bikerê’ no birayê mi çînî bî. Mabênê şewanê adirê Çewliğigî de amebî Dinya. Coka ke no birayê mi ebe vengê pîrika mi nê, ebe vengê top û tufangan hasar bîbî.

Ax, ê şewê Çewliğî…

Adir varêne serrê ma ra. De ma zî xo şeveknêne. Serrî, dem û dewranî zê awe vîyartê, domanî bîyê pil, zewecîyê, ez hîna ‘doman a’. Domano ke domantîya xo ra xêr nêdîyo. Ez çi waxt kewta xerîbîye? Çend serrî yo welat de durîya? Xem nîyo, nêzanena. ‘Budelayî’ sarreyê xo ebe nê çîyan nêdajnenê. Ê sodirê ke pîrika mi, mi ebe zonê ma hasar kerdbîy, mi demê xo oca de giroto. Yanê ez, ebe zonê ma hasar bîya. Domanê ke ebe zonê xo hasar bîyê, çewt û xelet nê, rast hasar benê. Domanan ebe zonê ma hasar bikerê. Domanê ‘pîlê ke’ ebe zonê ma hasar nêbîye, de şima zanenê ewro çi hal der ê. Qet ke nêbî, naye ra tepya, ebe zonê ma;

Domanan hasar bikerê. Nika ‘domanê pîlê’ ke bi zonê ma hasar nêbîyê, ebe zonê asîmîlasyonî ma ra gege qalê Kirmanckî kenê, la ê bi xo ne zanenê ne zî wazenê bimisê. Qey? Çi ke, bi zonê asîmîlasyonî çimanê xo ra kerdê, hasar bîyê.Mîrazê her çîyî, domantîye de mezge ra ca gêno. Eger ke mîrazê zonî mezga domantîya mi de mebîyêne, bawer bikerê ewro na heskerdena zonê mi, zerreyê mi de zaf nêbîyêne. Yanê no, bi ‘teorî, vate û qaşo bi adet’ nêbeno.Îta de ez reyna pîrika xo û maya mina ke şeher û şukan de serranê xo ebe ma vîyarta û her tim ebe ma bi zonê ma qesî kerdêne û kena, reyna bi hurmet ana xo vîr ra.Maya mi hîna weş a. A, ebe ma qet Tirkî qesî nêkerde. Henî asan nîyo, çi ke der û dormê aye, bi zonê Tirkî girotin bî. Seba ke Tirkî qesî nêkerdêne, zaf zî çetinîye ante.Ma, bira û wayî, ebe pîyê ma, pêro bi Tirkî qesî kerdêne, la ma pêro ebe maya mi, zonÊ ma qesî kerdêne. A, mabêne de tenya bîye. Ebe na tenyatîya xo, virnîya asîmîlasyonî girote. Gege ke qarîyêne ‘Geldim-gitimê şima, sarreyê şima boro!’ Vatêne. Willayî rast ke ‘geldim û gitimî, sarreyê zafîne zaf werd werd’.

De vajê ke maya mi neheqe bîye?

Çi bizanime! Domanan bi zonê ma hasar bikerê her sodir.

4 ŞÎROVEYÎ

  1. Sima onca xyer amey biraz Sertkaya, waxte derg ma nusteye sima besenikerd ke biwanime. Ez ke nusteye sima wanen ebe roye u mezge xo son welat. Mak ebe venge zelalê kirmanckiyê pirîk u kalîkê xo hesar bime. Haka sima esto ke endi domen kirmqnckî biyere hesar kerdene. Her reye ke ez nusteye sima wanen, xo be xo van, sima Tolstoyê Kirmanckî ye. Wes be sima…

  2. Merhaba keké Ilhamî,

    Rind kí ti réyna ama! Rind ki ti réyna nusnena kí zerríyé ma bi nusayíshé to sha bené. Gora mi ti roshtíya né zoné bimbarekí ya. Merdim, musnayíshe ju zoní u zoné maye honde edebí, honde wesh ancax bi no sheql izah keno. Makaleyé to zé awa koyané ma yé. Seke ju awa zelale kí, dema usarí ge bi chos ge bi nerm heríkína ú ruhé ínsaní kena rehet, nushteyé to zí bi o qeyde mordemí keno rehet.

  3. Bira Gürsel;
    Weş be seba eleqedarê xo. Ez cayêde nêşîya. De o ke bi qal kerdo ez vajî; Ez şîya, mi ju romano newe nusna. Yanê ju serra ke seba nê romanê neweyî xebetîya. Mi qedêna û ruşna çapxane. Çi waxt çap beno nêzana. Kirmanckionlin de mi qal kerdo. Wusêne Gestemerde zî weş bo, ey zî na ‘çimroştîya’ min ra qal kerd. Mi kirmanckionlin de wast ke silam bidî Wusênê Gestermede yî, nêzana her hal ke seba probleme teknîkî nêvejîya.
    Wekalê silaman.

CEWAB BIDE

Keremê xo ra şîroveyê xo binuse
Keremê xo ra nameyê xo binuse