Projeyê awbendan ê dewleta Tirkîya “HES” (Santralo Hîdroelektrîk) her ca de ke yenê viraştenê, heyat û tebîet kenê xirabin. Nimûneyo peyên qezaya Amedî Pasûr de bî. Awbendê ke serê Çemê Pasûrî de ame viraştene, o dorme de her çî kerdo huşk, dere de awe nêmende û xeylê heywanê dorûverî merdî ya kî cayê xo mecburî terk kerd.
Dinya de her ca de ke barajî amey viraştene, heyat yeno vindernayene, însanî koç benê. Duştê naye de Tirkîya de hîna viraştişê awbendan, bitaybetî Deryaya Sîyaye û Kurdîstan de, dewam beno. Dîyarbekir Pasûr de viraştişê awbendî ra tepîya dorûverê Pasûrî axir ganî nêmend. Maseyî (moseyî) nênê dîyene, heywanê kovîyî kî bîyê zaf kêmî. Aye ra kî dot awa çemî semedê qilêrî ra nêna şimitene.
No duşt de şarê Pasûrî ju (yew) platform na ro. Seba ke rexneyê şarê Deryaya Sîyaye ser o tayê awbendî îptal bîy, şarê Pasûrî kî ceribneno ke bi protestoyan virênîye ro viraştişê awbendan bicêro. No platform ra Metîn Kiliç nîya vano: “Verê, çemê Pasûrî jê (sey) çemê Mizurî zelal û rindek bî. Badê ke awbendî amey viraştene, rindekîya û zelalîya çemî xeripîya. Baraj her ca keno qilêrin, keno axûyin. Tena tebîet ney, însanî û heywanî kî zerar vînenê.”
Metîn Kiliç vano, “Tena tebîet ney însanî û heywanî zî zerar vînenî.”
Eslê xo de, badê viraştişê awbendan, zerareke towr pîl nêbatî bi xo vînenî. Çunke heywan û însan eşkenî cayê xo bedelnî. La dar, vaş, vil… nêşkenî cayê xo bedelnî. Tay nebatî qet nêmanenî, darîyenî we û qir benî şinî.